Page 586 - 6-8
P. 586
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hasan Çelebi-Zilelioğlu Hâce
Amasyalıdır. Tüccârdan Hâce Alâaddîn Alî ez-Zilevî mahdûmudur. Bu da tüccâr u
ümenâdan olup 843 sâlinden sonra vefât etdi. Mahdûmu hattât-ı meşhûr Celâl Çelebi’dir.
Bunun oğulları Cemâleddîn ve Muhyiddîn Çelebiler de meşâhîr-i hattâtînden idiler.
Hasan Ağa-Sekbân-başı
Çelebi Sultân Mehmed Han’ın Amasya’da Sekbânları kumandânı olarak iştihâr edib
fevka’l-âde i’timâdını kazandı. Şehzâde iken Amasya vâlîsi Sultân Murâd-ı Sânî hizmetinde
kalıp cülûsunda bir müddet sekbân-başı oldu. [355]
838’de Amasya vâlîsi Şehzâde Sultân Ahmed’in ma’iyyet ümerâsında olarak gelip 841
senesi gâyesinde şehzâdenin irtihâline binâ’en tekâ’üd edilip İltekin kasabasında ikâmet etdiği
hâlde 845’de vefât etdi. Sâdık, hâdim-i dîn ü devlet bir zât idi.
İltekin kasabasında mescidi ve vakfı vardır. Sekbân-başı mescidi ve vakfı demekle
meşhûrdur. Mahdûmları Hızır Paşa ile Hamza, Mustafa, İbrâhim Beylerdir. Hızır Paşazâde
Hasan Bey mîrlivâdır. Diğer mahdûmu Keşfî Mehmed Çelebi de dîvân-ı hümâyûn
hâcegânındandır.
Hasan Bey-Keçi Beyzâde
Amasyalıdır. Amasya’da câmii ve medresesi olan Torumtay Gâzi ahfâdından Torumtay
türbesinde medfûn olan el-Hâc Ebûbekir Çelebi bin Emîr Sirâceddîn Mehmed Bey bin
Süleyman Bey bin Ya’kûb Şâh Rûmî mahdûmudur.
Çelebi Sultân Mehmed devrinde züamâdan ve Sultân Murâd-ı Sânî zamânında ümerâdan
olup bir müddet Tokat sancâğıbeyi oldu. Ba’dehû Amasya vâlîsi Şehzâde Sultân Alâaddîn
Bey’in ma’iyyetinde me’mûr [356] oldu. 846’da Şehzâde-i müşârün-ileyhin mahnûkan
irtihâlinde menkûb olup sonra vefât etdi.
Hasan Bey-Bîçâr Paşazâde
Amasyalıdır. Ümerâdan Hızır Bey’in mahdûmudur. Bu da züamâdan ba’dehû ümerâdan
olup Sultânönü sancâğıbeyi iken Varna harbinde 847’de şehîden vefât eyledi. Meşâhîr-i
ümerâdan idi.
Hasan Çelebi-Mevlânâ Hekîm Çelebi
Amasyalıdır. Hekîm-i meşhûr Sabûnîzâde Hacı İlyâs Çelebi bin Şa’bân’ın mahdûmudur.
Pederinden ilm-i tıbbı ve sâ’ir ulemâdan ulûm-ı şer’iyye ve edebiyyeyi tahsîl edib Amasya’da
Dârü’ş-Şifâ tabîbi oldu.
Amasya’ya vâlî olarak gelen Şehzâde Sultân Ahmed ve Mehmed ve Alâaddîn Beyler’in
hizmet-i tabâbetinde bulundu. Kendisine mürâca’at eden hastegânı tedâvî etmekle ibrâz-ı
mahâret ederek fevka’l-âde iştihâr etdi.
849’da vefât ve mücerrebât-ı tıbbıyyeye a’id iki eser-i tıbbı te’lîf ederek nâmını Türkiye
tabâbeti âleminde ibkâ edib [357] 851’de vefât etdi. Âlim, müteşerri’, tabîb-i hâzık, fünûn-ı
edebiyye ve tıbbıyyede mâhir bir zât idi. Mahdûmu Hamza Çelebi de etibbâdandır. Yazdığı
“El-kâfî Şerhü’l-Bezdevî” kitâbı zahrına “Hamza bin Mevlânâ Hasan bin Mevlânâ Hacı İlyâs
es-Sâbûnî” imzâsını koymuştur.
Hasan Bey-Devâtdâr Paşazâde
Amasyalıdır. Amasya Beylerbeyi Devâtdâr Ahmed Paşazâde Bûrâk Bey’in mahdûmudur.
Sultân Murâd-ı Sânî devrinde nâ’il-i emâret olup Amasya erkânından oldu. 847’de Varna
harbinde isbât-ı vücûd edib 853 hudûdunda vefât eyledi. Meşâhîr-i ümerâdan idi. Mahdûmu el-
Hâc Hüseyin Bey’dir.
580
585