Page 141 - 6-8
P. 141
Amasya Tarihi Cilt: 9
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hâfız Mehmed Efendi’den ilm-i vücûh ve tecvidi ve Suruklu el-Hâc Hâfız Ali Efendi’den
Halîl Ağa-Vahhâboğlu es-Seyyid el-Hâc ulûm-ı Arabiyye ve şer’iyyeyi alıb her iki tarafdan mücâz oldu.
Amasyalıdır. Ulemâdan es-Seyyid el-Hâc Abdulvahhâb Efendi’nin evlâdından es-Seyyid Ba’dehû ders-i âm ve şeyhü’l-kurrâ olup tedrîs ve ta’lîm-i Kur’ân ile iştigâl etdiği esnâda
Mehmed Ağa’nın oğludur. Yeniçeri, Amasya serdârı, Rus harbinde serdengeçtiler ağası olup 1231’de Çeribaşı Câmi-i şerîf imâmı oldu. Câmi-i mezkûrun cihet-i garbiyesi ittîsâlindeki
1186’da münhezim oldu. Esâretden kaçıb kurtuldu.[459] hânesinde ikâmet ve ifâ-yı vazîfeye mülâzemet ve üç defa Hicâz’a azimet edib 1246 senesi
1193’de hizmetle iâde-i ikbâl edib birkaç defa daha Amasya serdârı ve 1203’de Rus zilka’desinde dâr-ı naîme rihlet etdi.
harbinde yararlığı görülüb turnacıbaşı oldu. Ba’dehû meclis-i a’yân âzâsı olup 1213 senesi Âlim, sâlih, muttakî, müteşerri, gâyet mücevvîd, nahifü’l-bünye bir zât olduğu
evâilinde vefât etdi. Oğulları es-Seyyid Abdulvahhâb, Osmân Ağalardır. münâsabetle “Kuru İmâm” diye meşhûr idi. Mahdûmu Hâfız el-Hâc Osmân Efendi’dir. Zevcesi
Cebecizâde es-Seyyid el-Hâc Mehmed Ağa’nın kızı Halîme Hâtun olup 1251’de vefât etdi.
Halîl Efendi-eş-Şeyh el-Hâc Uzun yol mezârlığında Nakşibendî Aziz Mehmed Arif Efendi’nin türbesi kapısının
Gümüşlüdür. Amasya’da Ürgüblü el-Hâc Ahmed Efendi’den tahsîl-i ilm edib Gümüş’e mukabilinde yol üzerinde medfûndur. Validem Zahide Hâtun’un ceddidir. [463]
avdetle ders-i âm ve 1206’da Eslimiş Karyesi’nde Şemseddîn Efendi Tekkesi şeyhi, ba’dehû
Gümüş müftüsü olup 1223’de vefât etdi. Ulemâdan idi. Mahdûmu eş-Şeyh Ömer Efendi de Halîl Bey-Kara Ahmedoğlu
mezkûr tekke şeyhi olup 1248’de vefât etdi. Mecidözlüdür. Oranın a’yânı Kara Ahmed Ağa’nın oğludur. Pederinin vefâtında
Mecidözü a’yânı iken 1245’de Kolağalığıyla askerliğe girib Tokat’a gönderildi. Çünkü gâyet
Halîl Bey-Ak Hasanzâde el-Hâc müteneffiz olup Avkatlıoğullarının yerini tutmağa çalışıyordu.
Amasyalıdır. A’yândan el-Hâc Mehmed Ağa’nın mahdûmu ve amcası el-Hâc Halîl 1251’de binbaşı ve 1254’de kâ’im-makâm olarak Amasya taburu kumandanı oldu.
Paşa’nın dâmâdı ve hazinedârı olup sonra dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından oldu. 1224’de Rus 1258’de vefât etdi. Ümerâ-i askeriyeden idi. Pederi Avkatlıoğullarını bâ-emr-i padişahî
harbine gidip sonra vefât etdi. Yeğen Ahmed Beyzâde diğer el-Hâc Halîl Bey de [460] Amasya Mecidözü’nden çıkardı. Bu da onları taklide kalkışdığından oradan çıkarıldı.
a’yânından olup 1227 hudûdunda vefât etdi. Gürcüzâde es-Seyyid Halîl Paşa’nın ammizâdesi
mahdûmu idi. Halîl Bey-Yeğenzâde es-Seyyid
Amasya a’yânından es-Seyyid el-Hâc Ahmed Bey bin Ömer Paşa’nın mahdûmudur. Es-
Halîl Efendi-Hacı Hatîb Seyyid İbrâhim Asım Bey’in birâderi olup meclis-i a’yân âzâsından iken meclis-i idârenin
Köprülüdür. Mustafa mahdûmu olup Amasya’da Ürgübî el-Hâc Ahmed Efendi’den ahz- teşekkülünde ilk âzâsından olup 1269’da vefât etdi. Dâmâdı Topcuzâde el-Hâc Sâlih Ağa olup
ı ulûm etdikden sonra İstanbul’a gidip fâzıl-ı meşhûr Köprülü el-Hâc Halîl Efendi’den ikmâl-i bundan hafîdi Halîl Efendi’dir. [464]
tahsîl ederek mücâz ve bi’l-imtihân müderris oldu.
1194’de Köprü’ye avdet edib Orta Câmi-i şerîfi hatîb ve ders-i âmı olarak fezâil-i Halîl Efendi-Müftüzâde es-Seyyid el-Hâc
ilmiyyesiyle temâyüz etdiğinden her tarafdan talebe-i ulûm Köprü’ye gelip halka-i tedrîsinden Merzifonludur. Ulemâdan Ahmed Efendi’nin mahdûmudur. Amasya’da Canikli el-Hâc
istifâza etdi. Ba’dehû Orta Câmii kürsî şeyhî, on beş yıl kadar da Köprü müftüsü olup yetmiş Mehmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve tedrîs-i ulûm ederek
iki yaşında 1231’de vefât etdi. Fâzıl, müttakî, fakîh, müfessîr, bir zât-ı sütûde-simât idi. müderris-i be-nâm oldu. Ba’dehû Tayyar Mahmûd Paşa Medresesi müderrisi ve 1266’da
Meclis-i Deâvî âzâsı olduğu halde 1270’de vefât etdi. A’yân-ı ulemâdan fakîh, vakûr,
Halîl Fevzi Efendi-Mar’aşîzâde es-Seyyid müstakîm, sâkin bir zât idi.
Amasya ulemâsından Mar’aşî el-Hâc Mahmûd Efendi’nin mahdûmudur. Pederinden ve
Payaslı el-Hâc Mehmed Efendi’den ahz-ı ulûm edib İstanbul’a gitdi. Orada ulemâdan ikmâl-i Halîl Bey-Millîzâde es-Seyyid el-Hâc
tahsîl edib [461] bi’l-imtihân müderris ve tedrîs-i ulûm ederek mucîz-i ders-i âm oldu. Amasya a’yânından el-Hâc Hüseyin Bey’in mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde teayyün
Ba’dehû kibâr-ı müderrisînden olup kudât ve nüvvâb silkine girdi. Livâlara kâdı ve nâib edib Meclis-i İdâre âzâsından oldu. 1273 hudûdunda vefât etdi. A’yân-ı memleketden idi. Deli
olup 1227’de Amasya sancâğı nâibi olarak geldi. Bir buçuk yıl kadar icrâ-yı niyâbet edib sonra Beyzâde es-Seyyid Halîl Bey bin es-Seyyid Mustafa Bey bin es-Seyyid Halîl Paşa da 1282’de
mahrec mevâlîsinden olduğu halde 1240 hudûdunda vefât etdi. Ulemâdan idi. vefât etdi. Oğlu Mehmed Ali Bey’dir.
Halîl Efendi-Muhaddîs eş-Şeyh Halîl Efendi-Zeytunlu
Akşehirlidir. Mehmed’in mahdûmu olup fâzıl-ı meşhûr Payaslı el-Hâc Mehmed Köprü Kazâsı dâhilinde Zeytun Nâhiyesi mülhakâtından Avlağu Köyü’nden Abdullah
Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib Sultân Bâyezîd Câmi-i şerîfinde yıllarca ders-i âm olarak iştihâr oğludur. İstanbul’da ba’zı vükelâya [465] hizmetle tefeyyüz ederek Bab-ı âlîde hademe
etdi. 1239’da Tamgacı el-Hâc Ahmed Ağa’nın Sultân Bâyezîd Câmiinde vaz’ eylediği Şeyhü’l- kethüdâsı ba’dehû Ereğli Ma’deni Müdürü oldu. 1277’de infisâl edib 1279’da şehir emâneti
muhaddisîn vazîfesine mutasarrıf olup Sahîh-i Buharî ve Müslim tedrîsâtıyla iştigâl ederek tahsîl memuru olarak 1286 senesi evâhirinde vefât etdi. Mahdûmu Müşîr Mahmûd Mesud
1244 senesi cumâdelâhiresinin selhinde dâr-ı bekâya rihlet etdi. Âlim, kâmil, muhaddîs bir zât- Paşa’dır.
ı şerîf idi.
Halîl Ağa-Kafadaroğlu el-Hâc
Halîl Efendi-Kuru İmâm el-Hâc Hâfız Amasya’da Yeniçeri Serdârı olan Kafadar Ahmed Ağazâde el-Hâc Mehmed Ağa’nın
[462]Köprülüdür. Köprü Kazâsı dâhilinde Gulam Köyü’nden Mustafa mahdûmudur. oğludur. 1243’de Nizâmîye askeri olup Rus harbine gitdi. Ba’dehû mülâzım, 1251’de yüzbaşı,
Gençliğinde Amasya’ya gelip hıfz-ı Kur’ân etdikden sonra Sarı Ahmedzâde şeyhü’l-kurrâ 1257’de kol ağası, 1264’de binbaşı oldu.
130 131
140
