Page 146 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hubyâr Baba-Celâlî
Varaylı Şâhkulu oğludur. Rüesâ-yı Şiadan Zünnûn Baba’nın dâmâdı ve halifesi olup
933’de Zünnûn halifenin salben i’dâmından sonra Kurâ Şiası bunun başına toplandı. Şehzâde
Sultân Murâd bunu elde ederek 940’da Amasya’ya hücûm edib mîr-livâ Mehmed Bey’i şehid
[477] ve birçok hasârât îkâ’ etdi.
Bunun üzerine Sultân Süleyman-ı Kânûnî bunları istîsâl eylediğinden Zile köylerinin
birinde gizlendi. Bir daha hurûc ihtimali kalmadığından “dirnek” usûlünü ihdâs ve sûret-i
hafiyyede ulûhiyyet-i Aleviyye ve İbâha mezhebini neşre hizmet edecek tekke açdı. Buna
Hubyâr Tekkesi dendi.
Bu tekkenin müdâvimleri takiyye izhâr ederek sûret-i zâhirede ferâiz-i diniyyeyi ifâ ve
sünen-i nebeviyyeyi icrâ ve sûret-i hafiyyede İbâha Mezhebi’nin ahkâmını tervic ederlerdi.
966’da Amasya vâlîsi Şehzâde Sultân Bâyezîd, birâderi Konya vâlîsi Sultân Selîm-i Sânî ile
harb ederken hurûc eylediğinden 967’de tutulub i’dâm edilerek ocağı söndürüldü.
Muahharan halifesi “Sirâc Baba, Siraceddîn Baba” bulduğu bir fırsatdan istifâde ederek
Hubyâr Tekkesi’ni uyandırdı. Şia ve meredesine Sirâcîler, Sıraclar dendi. El-yevm bunun şiası
ve meredesi bâkî olup Hazreti Ali’nin ulûhiyetini i’tikât ve elde etdikleri Müslim Türkleri ihrâk
etmekdedirler. Bunlar Zile kazâsı dâhilinde pek çokdur. [478]

Hurşid Bey-Emîr Zahireddîn el-Mansûr
Amasyalıdır. Ümerâdan Hayreddîn İbrâhim Bey bin subaşı Sinaneddîn Mûsa Bey’in
mahdûmudur. Amasya hükümdârı olan şehzâdegân-ı Selçûk’a hizmet ederek tefeyyüz edib
616’da Sultân Alaeddîn Keykubad’a intisâb etmekle ümerâdan oldu. 622’de melikü’l-ümerâ
görüldü.
636 senesi evâhirinde Sultân Giyaseddîn Keyhüsrev tarafından Amasya vâlîsi olup vâlî-i
sâbık Emîr Hüsameddîn Berke Hân ile Harezmîler’i Amasya’dan ihrâca me’mûr oldu.
637 senesi evâilinde Harezmîleri harben Amasya’dan çıkardığı esnâda Baba İshak
Kefersûdî da’vâ-yı nübüvvetle kıyâm eylediğinden müşkil bir mevkide kaldı. Bu esnâda Hacı
Armağan Şâh Amasya vâlîsi olup kendisi Sivas emâretine nakl edilmekle beraber Hacı
Armağan Şâh’a kûvve-i mevcûdesiyle muâvenet etmeğe me’mûr oldu.
638 senesinde harben Babayîler perişân ve Baba İshâk da i’dâm edilib el-Mansûr lâkabını
kazandıktan sonra Sivas’a gitdi. 641 senesi muharreminde Moğol kumândânı [479] Baycu
Noyin ordusuyla harb edib Selçûk Ordusu münhezim olduğu esnâda şehîden vefât etdiği zann
olunur. Meşâhîr-i ümerâdan idi. Mahdûmu beylerbeyi Nizameddîn Mehmed Bey, Pervane
Bey’in eniştesidir.

Hundî Sultân Hâtun
Sultân İzeddîn Keykavus bin Keyhüsrev bin Sultân Alaeddîn Keykubad Selçûkî kerîmesi
olup Amasya vâlîsi Seyfeddîn Torumtay evlâdından Nasıreddîn Mehmed Bey bin
Mübarizeddîn Mûsa Bey bin Torumtay’ın zevcesi olduğundan Amasya’da ikâmet etdi.
Birâderi Sultân Gıyaseddîn Mes’ûd-ı Selçûkî’nin zaman-ı hükümetinde pek muhterem
bir halde yaşadı. El-yevm Amasya’da Kuşköprü demekle meşhûr köprü ile Ziyâre yolunda Ters
akan ırmağı üzerine diğer bir köprü yaptırdı. Kendisine temlik edilen ve Simre-i Havza denilen
cesim çiftliklerinin mahsulünden Çeltik Köprüsü demekle meşhûr köprüyü binâ etdirdi.
704’de Kayseriyye’de vefât eden birâderi Sultân [480] Mes’ûd’un cenazesini Amasya’ya
nakl etdirib mezkûr simre dâhilinde defn ederek üzerine türbe yaptırdı. Ve yeğeni Sultân
Taceddîn Altunbaş bin Sultân Mes’ûd’un Amasya’da ilk hükümeti zamanında vefât etdi.
Mahdûmu Amasya emîr-i kebîri Zeyneddîn Ya’kûb Şâh’dır.

Hundî Sultân-Hâtun Paşa
Amasya ümerâsından el-Hâc İsa Bey bin Emîr-i kebîr Musliheddîn Mustafa Bey bin

135
145