Page 201 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Cerrahpaşa Medresesinde ikâmet ederek tahsîl-i ulûma çalışdı. Bu esnâda Gürcü
Süleyman Feyzî Paşa’ya efendiliğinde çatıp sâye-i in’âmında ikmâl-i tahsîl etdi. Bunun
dâ’iresine mülâzemetle sadâret mektûbî kalemine çerağ olup Sultân Selîm-i Sâlis’in lalası
Mahmûd Bey’e intisâb [29] ederek 1204’de kalem-i mezkûr hulefâsından oldu.
1208’de Ma’den-i Hümâyûn emîni iken vezâretle Diyârbekir vâlîsi olan Gürcü Yûsuf
Ziyâ Paşa’ya dîvân kâtibi olup ma’iyyetinde nüfûz u servet kazandı. 1213 rebîülevvelinde paşa
sadr-ı a’zam olup İstanbul’a geldikte bâ-rütbe-i hâcegânî kalyonlar kâtibi oldu.
1214’de Mısır seferi bidâyetinde mektûbî kalemi baş halîfesi ve sene-i mezbûrenin
rebîülevvelinde Sâdık Efendi’nin Şâm’da vefâtına binâ’en mektûbî-i sadr-ı âlî olup sadr-ı
a’zamla beraber Mısır’a gitdi. 1216’da defterdâr-ı şıkk-ı evvel olup 1217 senesi
cumâdelâhiresinin evâ’ilinde feth edilen Mısır defterdârı oldu.
Akîb-i fethde eline emvâl-i kesîre geçip sû-i şöhret kazanmışdı. Sadr-ı a’zam avdet edib
yeniçerilerin ulûfesi verilmediğinden dolayı çıkardıkları fitneleri esnâsında yeniçeriler elinde
1218 senesi muharreminin evâ’ilinde maktûlen vefât etdi. Bütün muhallefâtı taraf-ı mîrîden
zabt u müsâdere edildi. Âlim, kâtib, mümtezîc, [30] harîs idi.
Kâdızâde Mehmed Ağa der ki: “Halîl Recâ’î Efendi’nin Mısır’da maktûlen vefâtı burada
duyuldukta bütün akrabâ ve ta’alûkâtı mâtem etdiği hâlde öldürdüğü kimsenin veresesi ve
akrabâsı pek ziyâde sevinip yaptığının cezâsını gördü demişlerdi.”

Recâ’î Mehmed Efendi-Topçuzâde
73

Receb Bey-Emîr Şücâeddîn
Amasya ümerâsından Gül Beyzâde Mehmed Bey’in oğlu ve Alâeddîn Ali Bey’in
kardeşidir. Amasya’da ümerâdan olup ibtidâ Hacı Kutlu Şah’a bî’at edib onun hükûmetini
kabûl etdi.
762’de Hacı Kutlu Şah Karamanîlerin harbinde maktûl oldukta Halfet Gâzizâde Alâeddîn
Ali Bey’i Amasya emâretine rüfekâsıyla birlikte nasb eylediğinden Hacı Şâdgeldi Paşa’nın
galebesiyle Amasya emâretini deruhde etdiği esnâda 763’de birâderi ve evlâd ü iyâliyle beraber
Mısır’a gitdi.
Mısır hükümdârı bunları hüsn-i kabûl ederek emâret verdi. [31] Kendisini ve dâ’iresini
idâre edecek iktâ’ât-ı lâzımeyi tahsîs eyledi. Orada birâderi ile beraber tophâne ümerâsından
olup 774’de vefât etdi. Amasya’nın meşâhîr-i ümerâsından idi. Mahdûmu vüzerâ-yı
Mısriyye’den Nâsireddîn Mehmed bin Gül Bey pek meşhûrdur.

Recep Çelebi -Mevlânâ Rükneddîn
Amasya havâlîsinde meskûn Türklerden Ohtal/Oktal adlı bir kimsenin mahdûmudur.
İmzâsı “Receb bin Ohtal” diye görüldü. Amasya fuzalâsından Mevlânâ Fahreddîn İlyâs İbnü’l-
Aksarâyî’den ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm ve müderris-i be-nâm oldu.
Amasya kadı-l-kudâtı Mevlânâ Mü’eyyideddîn Mehmed bin el-İmâdü’l-Amâsî kâtibi,
ba’dehû nâibi olarak temâyüz edib Havza, Merzifon, Kedağra kadısı oldu. Amasya emâreti
Sultân Murâd-ı Hünkâr’a arz-ı inkıyâd eylediği esnâda Taşanzâdeleri Âl-i Osmân’a inkıyâd
etdirip Yıldırım Sultân Bâyezîd Hân’ın teveccühâtını kazandı.
795’de evkâf-ı Rûmiyye müfetdişi ve Çorumlu [32] kadısı oldu. Altunbaş-ı Selçukî
vakfiyesiyle sâ’ir birkaç vakfiye bâlâsında bu sûretle imzâsı görüldü. Ba’dehû vefât eyledi.
Meşâhîr-i ulemâ ve kudât-ı sütûde-simâtdan bir zât-ı kâmil idi.
Diğer ulemâdan Mevlânâ Receb bin Şa’bân-ı Amâsî de 807’de ders-i âm ve müderris-i
be-nâm ve 817’de kibâr-ı ulemâdan görüldü. Ba’dehû vefât eyledi. Meşâhîr-i ulemâdan

73 Müellif, Recâ’î Mehmed Efendi hakkında bilgi vermemiştir. (Haz.)

194
200