Page 217 - 6-8
P. 217
Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Reşîdeddîn Ömer bin Mehmed en-Nahcivânî
Nahcivânlıdır. Amasya’da tahsîl-i ulûm ederek müderris ve kadı oldu. 731 sâline doğru
fevt oldu. Mahdûmu Mevlânâ Yûsuf Çelebi ve hafîdi Mevlânâ Nizâmeddîn Abdulmelik Çelebi
olup 778 hudûdunda vefât etdi. Bunun mahdûmu Mevlânâ Abdulvâsi’ Çelebi bunun da
mahdûmu 836’da Çorumlu kadısı bulunan Lutfullâh Çelebi’dir.
Reşîdeddîn Mehmed Hemedânî
Hemedânlıdır. Ahmed bin Ebi’r-Reşîd’in mahdûmu olduğu kendi imzâsıyla sâbittir.
Îran’da tahsîl-i ulûm etdikten sonra Amasya’ya gelip ikâmet ve neşr-i ma’ârife mübâderet edib
mahkeme kâtibi oldu.
Amasya kadı’l-kudâtı Mevlânâ Bedreddîn Ebû’l-Mehâmid İbrâhim el-Kimârî’ye
kendisini sevdirdiğinden tarafından Amasya nâibi oldu. [83] Ba’dehû diğer Amasya kadı’l-
kudâtı Fahreddîn Mehmed bin Mahmûd er-Râzî kâtibi ve 638’de nâibi görüldü. Ba’dehû kadı-
i müşârün-ileyhin Konya’ya azîmetinde 642’de Amasya kadı’l-kudâtı oldu.
Beş yıl kadar mesned-i kazâda bulunub 647’de Amasya kadı’l-kudâtı Celâleddîn
Abdulvehhâb bin et-Tebrîzî görüldüğünden ya azl edilip sonra vefât etdiği yâhûd bu târîhte
irtihâl eylediği anlaşılamadı. Hattıyla yazdığı “Edebü’l-Kudât” adlı kitâbın sonunda imzâsı
görüldü.
Reşîd Ahmed Efendi-Hacı Kâdirzâde
Amasyalıdır. Tercemesi yukarıda yazılan esbak rikâb-ı hümâyûn kethüdâsı Amasyalı el-
Hâc Hüseyin Ağa’nın mahdûmu olup İstanbul’da tahsîl-i ulûm ederek müderris ü ders-i âm
oldu. Tedrîs-i ulûm esnâsında medâris-i mu’tâdeyi devr ederek mûsıla-i Süleymaniyye
râddesinde iken 1192’de vefât etdi. Âlim, edîb idi. Üsküdâr’da Miskînler’de medfûndur. [84]
Reşîd Ahmed Efendi-Hâce
Amasya’nın Üçler Mahallesi imâmı Hâfız Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Şeyhü’l-
ulemâ Sipâhîzâde Hâfız Ömer Efendi’nin halka-i tedrîsinde tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm ve
inkırâz-ı akrân ile vâ’iz-i be-nâm oldu.
1262’de doktor vak’asında erbâb-ı cem’iyyet rü’esâsından olduğu tahkîkât ile sâbit
olduğundan 1263’de İstanbul’a ve buradan Limni’ye i’zâm edildi. Altı ay sonra afv ü ıtlâk
edilerek avdet edib 1265 senesi saferinde dâr-ı bekâya rihlet etdi.
Âlim, fakîh, natûk, vâ’iz-i meşhûr idi. Nâtıkası mükemmel olduğundan Sultân Bâyezîd
câmii kürsîsine çıktığı zamân bütün cemâ’atı başına toplardı. “Reşîd Hâce” denirdi. Kibâr-ı
sulehâdan olup bir kerîmesinden hafîdi Mehmed Nûrî Ağa, bütün ma’nâsıyla kendisinin zıddı
idi.
Reşîd Ahmed Efendi-Nevşehirlizâde
Amasyalıdır. Kibâr-ı müderrisînden şeyhü’l-kurrâ olup [85] 1218’de vefât eden Nevşehirli
Hâfız Süleyman Efendi’nin mahdûmudur. 1210’da Amasya’da doğdu. Amasya müftüsü Âkifzâde
es-Seyyid Abdurrahîm Efendi ile İstanbul’a gidip müşârün-ileyhten ikmâl-i tahsîl etdi.
1232’de bi’l-imtihân müderris ü ders-i âm olup yirmi dört sene Dâvud Paşa mahkemesi
nâibi oldu. Bu esnâda medâris-i mu’tâde devresini ikmâl ederek 1265’de dârü’l-hadîs-i
Süleymaniyye müderrisliğinden Kudüs-i Şerîf mollası oldu.
1271’de beytü’l-mâl kassâmı olup bilâd-ı hamse ve harameyn pâyelerini aldı. 1281 senesi
saferinde İstanbul pâyesiyle evkâf-ı hümâyûn müfetdişi olup tam bir yıl sonra 1282 senesi
saferinde dâr-ı bekâya irtihâl etdi.
Âlim, fâzıl, müdakkik bir zât idi. “Füyûzâtü’l-Habîbiyye alâ Salavâti’l-Meşîşiyye” ve
“Meslûlü’s-Sâfiyye ale’l-Vâridâti’s-Sa’diyye” adlı iki te’lîfi vardır. Sülâle-i ilmiyyesi Amasya
ricâlindendir. Şehzâde Câmii avlusunda üstâdının yanında medfûndur. [86]
210
216