Page 290 - 6-8
P. 290
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Ba’dehû İstanbul’a gidip Yeniçeri Ocağına yerleşdi. Tedrîcen tefeyyüz ederek 1219
senesi şevvâlinde Amasyalızâde Hacı İbrâhim Efendi’nin himmetiyle kethüdâyeri iken muhzır
ağalığıyla dâhil-i katar olup sırasıyla zağarcıbaşı ve 1221’de kul kethüdâsı oldu.
1222 senesi cumâdelûlâsının yirmi dördüncü günü Silistre’de olan ordu-yu hümâyûn
içinde yeniçeri ağası Pehlivân İbrâhim Paşa’nın muhâlifleri ictimâ’ edib Silistre ile Karalaş
arasındaki adada ikâmet eden ağanın üzerine hücûm u katl etdikleri cihetle receb-i şerîfin
evâ’ilinde adaya celb ü da’vet edilerek yeniçeri ağası oldu.
Bir yıldan ziyâde yeniçerilerin zabt ü rabtına dikkat u ihtimâm ederek 1223 senesi
cumâdelâhiresinin dördüncü günü tahta cülûs eden Sultân Mahmûd Hân-ı Sânî zamânına kadar
mevki’ini hüsn-i muhafaza etdi. Alemdâr Mustafa Paşa’nın vürûduyla cülûs vak’asında
mekânet gösterdi.
Ancak sene-i mezbûre recebinin ikinci günü “nezâket-i mizâc-ı vakte nâ-muvâfık”
olduğundan bahisle azl edilip [333] çok geçmeden vefât etdi. Vefâtından az evvel uhdesinde
94
bulunan Çayköy Mâlikânesi’ni oğulları İbrâhim, Muslih Ağalara kasr-ı yed ü ferâgat etmişdi.
Âkil, müdebbir idi.
Selîm Sâbit Efendi-Hacı Yûsufzâde, es-Seyyid
Amasyalıdır. Kuyûd-ı vakfiye idâresinde Amasya muhâsebe defterinde mestûr olduğu
üzere 1221’de vefât eden Hâfız el-Hâc Ömer Efendi bin el-Hâc Yûsuf Ağa’nın mahdûmu ve
Zeynelzâde es-Seyyid el-Hâc Ali Efendi bin es-Seyyid el-Hâc Zeynel Ağa’nın
95
kerîmezâdesidir.
Pederinin hayâtında berâ-yı tahsîl İstanbul’a gidip Dürrîzâde Ârif Mehmed Efendi’ye
intisâb ederek tahsîl-i ma’ârif etdi. Müşârün-ileyhin himmetiyle Bâb-ı âlî aklâmından birine
girip müşârün-ileyhe dâmâd oldu. Tedrîcen tefeyyüz ederek Ârif Efendi’nin zamân-ı
meşîhatinde dîvân-ı hümâyûn hâcegânından olup ba’zı vüzerâya kapı kethûdâsı oldu.
1222’de Yeniçeri efendisi vekîli, 1223’de masraf-ı şehriyârî kâtibi, 1224’de kethüdâ-yı
bâb-ı sadâret-penâhî olup 1225’de cizye muhâsebecisi, 1227’de yeniçeri [334] efendisi oldu.
96
1230’da kayınbirâderi es-Seyyid Abdullah Efendi’nin meşîhatten azlini müte’âkib azl edildi.
Ba’dehû haremeyn muhâsebecisi olup 1236’da ba’zı ahvâlinden dolayı azliyle
Dimetoka’ya nefy edildi. Birkaç mâh sonra afv ü i’âde edilerek 1237’de rûz-nâme-i evvel, 1238
şevvâlinde Karadeniz boğazı nâzırı, ba’dehû Rûmeli ciheti binâ emîni oldu.
1242’de sânîyen haremeyn evkâfı muhâsebecisi olup üç yıl kadar kaldı. 1245’de cizye
muhâsebecisi, 1247 senesi şevvâlinde defter emîni ve 1248 senesi zilhiccesinde Mısır Kapı
kethüdâsı olduğu hâlde 1249 senesi ramazânında vefât etdi. Eyüp’te medfûndur. Kâtib,
müsta’id, ehl-i hizmet idi.
Sultân Selîm ve Sultân Süleyman vakıflarının hazîne defterinde du’â-gûyân sırasında
görüldüğü üzere mahdûmu es-Seyyid el-Hâc Eşref Mehmed Efendi 1292’de fevt oldu. Bunun
mahdûmları es-Seyyid Mehmed Hasîb, Ahmed Nesîb, Mahmûd Nedîm Beylerdir. Es-Seyyid
Nesîb Bey 1318’de [335] ve Hasîb Bey 1321 senesi rebîülâhirinde ve meşâhîr-i vüzerâdan
Viyana sefîr-i kebîri es-Seyyid Mahmûd Nedîm Paşa da 1343 senesi rebîülevvelinde vefât etdi.
Vânî köyünde medfûndur.
94 “Sicill-i Osmânî”de bu zâtın azl ü nefyi târîhlerinde sehv olduğu “Şânîzâde” ve “Cevdet Paşa Vekâyî’-
nâme”lerinden anlaşılmağla tashîh edildi.
95 Zeynep Sultân’ın müsakkafât defterinde “es-Seyyid Selîm Sâbit Efendi bin Abdurrahmân” diye yazılı görüldü.
Pederi ma’lûm olmayanlar hakkında bu sûretle yazılması mu’tâd olmasından münba’is yâhûd Hâfız
Abdurrahmân Efendi bin el-Hâc Yûsuf Ağa’nın mahdûmu olmalıdır. Her iki sûrette de es-Seyyid Selîm Sâbit
Efendi’nin Amasyalı olduğu kayden sâbit u muhakkaktır.
96 Bu sene uhdesinde bulunan Amasya’da Ahî Mahmûd Çelebî Tekkesi mesîhat ü zâviyedârlık cihetini
kardeşlerine kasr-ı yed ü ferâgat etdiği kayden sâbittir.
283
289