Page 372 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Ceddi Ebûbekir Bey’in terceme-i hâli yukarıda yazıldı. “Bekir Beyzâde Palabıyık”
demekle meşhûrdur. Amasya’da doğdu. Amasyalı Zühdî İsmail Paşa’nın Ağalığında Enderûn-
ı Hümâyûna girip orada tahsîl ve terbiye gördü.
Yukarıda tercemesi geçen Amasya eşrâfından Yenicelizâde Ahmed Paşa’ya dâmâd olup
Enderûnda rikâb ağalarından olduğu esnâda 1222 senesi rebîülevvelinde Sultân Selim-i Sâlis’in
hal’inde taşra çıkdı. Ba’dehû kapıcıbaşılıkla devr-i hidemât edib 1237 senesi cumâdelûlâsında
gümrük emîni oldu.
Beş yıldan ziyâde emânetde îfâ-yı hizmet edib 1242 senesi şevvâlinde infisâl etdi.
Ba’dehû vezîr [38] kapı kethüdâsı ve 1252’de Zecriyye muhassılı olup 1255’de Sultân
Abdümecid Hân’ın cülûsundan az sonra azliyle Amasya’ya gönderildi.
Amasya’da Köprübaşı Mahallesi’nde kâin târihî konağında ikâmet ve ceddînin evkâfına
nezâret ederek 1267’de vefât etdi. Aşağı Pîrler civârında medfûndur. Seng-i mezârında
“Mehmed Şâhid Bey” diye mahkûkdur. Mahdûmu Abdüllatîf Bey ve birâderi ‘İzzed Ahmed
Bey ve dâmâdı da Çapanzâde Hamza Bey’dir.
Birâderiyle mahdûmu İstanbul’da bilâ-veled vefât etdiklerine binâen ceddînin vakfına
kerîmesi ve ba’dehû kerîmezâdesi mütevellî olmuş ve satılan muhteşem ve târihî konağı da
Kadızâde Mustafa Necib Efendi’ye ba’dehû “Kara Hâfız” demekle meşhûr Kalaycızâde Hacı
Mehmed Ağa’ya ba’dehû Kırmacızâde el-Hâc Mehmed Şükrü Efendi’ye intikâl etmiş ve 1333
yangınında kâmilen yanmışdır. Bu konak Alaca Hamamlarının erkeklere mahsûs kısmı ittisâl-
i şarkîsinde idi. Şimdi ne hamamlardan ne konaklardan eser yokdur. [39]

Şâhidî Ali Bey-Güzel Ahmedzâde
Amasyalıdır. Amasya vâlisi Şehzâde Sultân Ahmed bendegânından Güzel Ahmed Bey’in
oğludur. 918’de Şehzâde-i müşârün-ileyhin ihnâkında pederiyle Amasya’dan ihrâc edilmişdi.
Sultân Süleyman’ın cülûsunda İstanbul’a gidip medrese tahsîli gördü.
Ba’dehû pederi gibi sipâhi olup Amasya vâlisi olan Şehzâde Sultân Mustafa’ya intisâb
ederek vatanına geldi. Müşârün-ileyhin maiyyetinde sipâhiler kethüdâsı olup 960’da Sultân
Süleyman’ın da’vetiyle Şehzâde Ereğli’ye vüsûlünde bâ-fermân-ı pâdişâhî i’dâm edildiğini
müteâkib şehzâdenin dâmâdı Ahmed Paşa ile birlikte i’dâm edildi.
Oldukça maârif ve ulûma âşinâ, güşâde-meşreb, tab’an latîf, şâir olup “Gülistân”ı şerh ve
şehzâdenin hüsn-i teveccühâtını celb etmişdi. Şehzâde-i müşârün-ileyhin son muallimi olan
Sürûrî Efendi ile musâhabat ve letâifi vardır. Bu da “Gülistân”ı Amasya’da şerh etdi. [40]

Şâh İbrâhim Çelebi-Hâce Sultân
İlarslanlıdır. Amasya’nın şimâlinde kâin İlarslan Nahiyesi’nde evlâd-ı Selçûkiyyeden
Emîr İzzeddîn Hasan Şâh bin Alparslan Şâh bin Sultân Tâceddîn Altunbaş bin Sultân
Gıyaseddîn Mes’ûd-ı Selçûkî sulbünden doğdu.
Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa’nın zamanında İlarslan Çiftliği’nde ikâmet ve
Devâtdâr Ahmed Paşa’nın zamân-ı vilâyetinde icrâ-i ticaret ederek “Hâce Sultân” unvânıyla
iştihâr etdi.
804’de Timur Hân tarafından Amasya Valiliğine ta’yin edilen Kara Devletşâh’a karşı
Amasya emâretini iddi’aya kıyâm etmekle aralarında cereyân eden niza’-ı müsellah esnâsında
vefât etdi. Amasya vâlisi Şehzâde Çelebi Sultân Mehmed Hân’ın Bolu’da olduğu esnâda boş
kalan Amasya emâreti hayli ricâli ümîde düşürmüşdü. Mahdûmu Hâce Hasan Şâh Çelebi yetim
olduğundan Çelebi Sultân Mehmed’in nâil-i sahâbeti oldu. [41]
Hâce Hasan Şâh oğulları Tâceddîn İbrâhim, Hayreddîn Hızır, Selim Çelebilerdir. Selim
Çelebi kerîmesi Ayşe Hundî Hâtun Sultân Bâyezîd-ı Sânî halîlesi ve Sultân Selim Hân-ı Evvel
vâlidesidir. “Hatûn Sultân” demekle meşhûr idi.

367
371