Page 406 - 6-8
P. 406
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Şemseddîn Ahmed Efendi-Kemâl Paşazâde
Amasyalıdır. Kibâr-ı vüzerâdan Kemâleddîn Ahmed Paşazâde Mîrlivâ Şücâeddîn
Süleyman Bey’in mahdûmudur. Meşhûr Şeyhülislam Müfti’s-sakaleyn Kemal Paşazâde olup
terceme-i hâli mufassalan yukarıda geçdi. Kendisine “Ahmed Şâh Çelebi” dendiğinden
“Ahmed” lerde yazıldı. Merhûmun şu iki beyti meşhûrdur:
Ma’rifet gerçi ki beyzâdelere lâyıkdır
Okuyub yazmaz ise yine bey oğlu beydir
Ehl-i ‘ilm oğlu olub hânekah-ı âlemde
Câhil olmakdan ise doğmadan ölmek yeğdir
Şemseddîn Ahmed Efendi-Kul
Amasyalıdır. Amasya müftüsü Koca Emîr İbrâhim Efendi’nin kuludur. Abdullah oğlu
olup Efendisinden ulûm-ı âliyeyi tahsîl etdikden sonra Amasya’da ders-i âm oldu. İbtidâ
Hakâla’da Kâsım Bey sonra Havza’da Firûzağa, 912’de Amasya’da Küçükağa [160]
medreselerine sırasıyla müderris oldu.
918’de Efendisi ile beraber İstanbul’a i’zâm edilip bir buçuk yıl kadar Ebû Eyyüb Ensârî
kasabasında ikâmet edib 920’de kasaba-i mezkûrede Sultân Fatih Mehmed Medresesi müderrisi
oldu. Ba’dehû terfîan Sahn-ı Semâniyye müderrisi olup fâzilet-i ilmiyyesiyle iştihâr
eylediğinden 939’da Amasyalı İsrâfilzâde Fahreddîn Efendi yerine Şam kadısı oldu. İki yıl
ziyâde icra-i kazâ ederken 942’de hafîf bir hastalıkdan sonra vefât etdi. Halîm, sâlih, âlim,
fakîh, dindâr sahîhü’l-i’tikâd idi.
Şemseddîn Ahmed Efendi-Mevlânâ İmâm
Amasyalıdır. Hıfz-ı Kur’ân etdikden sonra Mevlânâ Bahşî Halife’den ulûm-ı âlîyeyi
ahzedip savt ve edâsı güzel ilim ve ahlâkı mükemmel olduğu münâsebetle Hâtunîye Câmi-i
şerîfi’nin hitâmında ilk imâm oldu.
İçerişehir’de Mahmûd Çelebi Tekkesi şeyhi olan Hayreddîn Hızır Efendi’ye intisâb edib
tasfiye-i bâtın etdi. Otuz [161] yıl vazîfe-i imâmeti âlimâne hüsn-i îfâ ederek 946’da dâr-ı bekâya
rihlet etdi. Hâfız, mukrî, âlim, gâyet müteşerri’, “İmâm Şemseddîn Efendi” demekle meşhûr bir
zâhid-i mebrûr idi. Mahdûmu fuzalâ-yı meşâyih-i Halvetiyye’den eş-Şeyh Hayreddîn Hızır İcâdî
Efendi’dir. Sülâlesi Amasya’da 1200 târihine kadar şöhretini muhâfaza etdi.
Şemseddîn Ahmed Efendi-Çakalzâde
Amasyalıdır. “Çakal Kadı” demekle meşhûr olan İmâdzâdelerden Bedreddîn Mahmûd
Efendi’nin mahdûm-ı edîbi olup Amasya fuzalâsından ve hâssaten Hâtib Kâsım Efendi’den
ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm ve müderris-i be-nâm oldu.
Atabeg Gâzi müderrisi iken fezâil-i ilmîyye ve ahlâkiyyesiyle iştihâr etdiğinden üstâdının
sevkiyle Amasya vâlisi Şehzâde Sultân Ahmed’in heyet-i ta’lîmiyyesine iltihâk ederek
musâhabât-ı edebiyyesinden mahzûz olan Sultân-ı müşârün-ileyhin musâhiplerinden oldu.
918’de Sultân Selim Hân’ın taht-ı saltanata cülûsuyla Şehzâde-i müşârün-ileyhin şems-i
ikbâli üfûl etdiğinden [162] Amasya’dan kaldırılıp Tire kazâsına ta’yin edildi. Orada kadı
olarak kaldı. Ba’dehû Bursa Yenişehir’i kadısı oldu. Kânûnî Sultân Süleyman Hân devrinde
Filibe kadısı olup 949 hudûdunda vefât etdi. Fâzıl, edîb, halûk, müteşerri’ bir zât idi. Mahdûmu
kibâr-ı evliyâdan Hazreti Bâlî İlhamî Efendi’dir.
401
405