Page 488 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

İstanbul’a gitdi. Divân-ı Hümâyûn kalemine girip tefeyyüz ederek Fâzıl Ahmed Paşa’nın
evâhir-i sadâretinde tezkîre-i sânî oldu. [420]
1087 şâbânında Sadr-ı a’zam olan Kara Mustafa Paşa’nın zamanında birinci tezkîreci ve
1095’de müşârün-ileyhin i’dâmında ma’zûl ve menkûb olup Hicâz’a gitdi. Burada bir müddet
kalıp Amasya’ya avdet edebildi.
1102’de ilk meclis-i a’yânın açılmasında baş a’yân olup birkaç yıl riyâsetde kaldı.
Ba’dehû pederi gibi Hâtuniyye vakfı mütevellîsi, 1112’de baş a’yân görüldü. 1121
cumâdelûlâsında vefât etdi. Hâcegân-ı Divân-ı Hümâyûn’dan edîb, nâfizü’l kelim bir zât idi.
Mahdûmları Mustafa, Halil, Mehmed Ağalardır. Bunlara ve bunların evlâdına “Hacı
Bâkîzâdeler” denirdi. Hâfız Mustafa Ağa 1142 zilka’desinde fevt oldu. Mahdûmu ricâlden Abdî
Ağa’dır.

Abdülbâkî Efendi-Müftîzâde
Esbak Amasya müftüsü Mütevellîzâde Ahmed Efendi’nin mahdûmudur. Amasya
fuzalâsından tahsîl-i ulûm ederek İstanbul’a gitdi. Rüûs imtihânını kazanıp müderris ve ders-i
âm oldu. Esnâ-yı tedrîsinde devre-i medârisi ikmâl ederek kibâr-ı müderrisînden olduğu halde
niyâbetle sancaklara hâkim ve 1157’de es-Seyyid Ali Rıza Efendi tarafından Amasya nâibi
oldu. Ba’dehû Diyarbekir mollası [421] olup 1168’de vefât etdi. Fâzıl, fakîh, mütekellim bir zât
idi. Pederinin medresesini tecdîden yaptırdı.

Abdülbâkî Ağa-Hacı Bâkîzâde Hacı
Amasya eşrâfından Hacı Mehmed Ağa bin Hacı Abdülbâkî Efendi’nin mahdûmudur.
Pederinin vefâtında yerine geçip Receb Mahallesi hânedânlarından oldu. Mükerreren hâciyân
ve a’yân meclislerine a’zâ ve birkaç defa Hacıbaşı ve bir defa da baş a’yân olup 1193’de vefât
etdi. Meşâhîr-i a’yândan kerîm, sofrası küşâde, fukarâsı bol bir zât idi. Mahdûmu mevâlîden
Hacı Mehmed Efendi’dir.

Abdülbâkî Efendi-Müftîzâde es-Seyyid Hacı
Köprülüdür. Esbak Köprü müftüsü Avdanlı Hacı Yûsuf Efendi evlâdından Mehmed Saîd
Efendi bin Mehmed Efendi mahdûmudur. Köprü ve Amasya’da ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm,
Rahmaniye müderrisi, nakîb kâim makâmı, birkaç defa Köprü müftüsü oldu. 1278’de vefât etdi.
Meşâhîr-i ulemâ ve eşrâfdan idi. Hafîdi Muhyiddîn Mehmed Efendi de ulemâdandır. Aşağıda
gelir.
Köprü ulemâsından Hâfız Ömer Efendizâde Abdülbâki Efendi de Köprü’de mahkeme
a’zâsı, Orta Câmii hatîbi [422] ve müstantık oldu. Ancak ilmi vardı, sesi yokdu. Gâyet sükûtî
meşrepti. 1321’de Köprü mahkemesi reisi olduğum esnâda bu zâtı a’zâ ve müstantık buldum.
Keşrâfzâde Hasan Şükrü Efendi’ye müntesipdi. Sonra ma’zûl ve merhûm oldu.

Mevlânâ Abdülcebbâr-Bahâeddîn el-Kâdirî
Amasya civârında köyünde medfûn olan Mevlânâ Abdülkâdir Şeyh bin Abdülmennân
bin Ali bin Abdülmennân mahdûmudur. Buna “Şeyh Kâdiroğlu, Kâdirî” denirdi. Ulemâdan
tahsîl-i ilm ü kemâl etdikden sonra pederinin silkini tutdu. Amasya’da ikâmet ve Şâdgeldi Paşa
Zâviyesi şeyhi olarak iştihâr etdi. Çelebi Sultân Mehmed’in hüsn-i i’tikâdını kazanmış
olduğundan ricâl-i devlet yanında pek muhteremdi. Şeyhülislam Gümüşlüzâde Pir
Abdurrahman Çelebi’nin vefâtında Amasya’nın kutbu sayıldı. 825’de vefât etdiği zannolunur.
Âlim, kâmil, müteşerri’ bir pîr-i muhteremdi. Mahdûmu Şeyhülislam Abdülkerîm Efendi’dir.

483
487