Page 492 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Yıllarca bu niyâbetde kalıp 1168’de Tokat mollası oldu. 1177 hudûdunda vefat etdi. Âlim,
şeyhülkurrâ, fakîh idi.

Abdülhalîm Efendi-Saraczâde Hacı
Amasya ulemâsından ve a’yânından el-Hâc İsmail Efendi bin Hacı Mehmed Ağa’nın
oğludur. Ulemâdan tahsîl-i ilim ve irfân ederek tedrîs-i ulûm etdi. Ba’dehû Hicâz’a gidip
avdetde Hâciyân ve a’yân meclislerine a’zâ olup 1188 sâlinden sonra vefât etdi. A’yân-ı
ulemâdan idi.

Abdülhalîm Efendi-Payaslızâde Hacı
Esbak Amasya Müftüsü Payaslı Hacı Mehmed Efendi’nin küçük mahdûmudur. Amasya
müftüsü Canikli Hacı Mehmed ve Kayseriyyeli Âkil Efendilerden ve eniştesi müftü Hacı
Ebûbekir Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek Firûzağa ve ba’dehû Tayyar Mahmûd Paşa
medreselerine müderris oldu.
Yıllarca Sultân Bâyezîd Câmiinde tedrîs-i ulûm ederek iştihâr etdi. Amasya’da meclis-i
deâvâ teşkilâtında [434] ilk a’zâ olup yıllarca devam etdi. Bundan dolayı büyük bir nüfûz ve
hürmet kazandı. Pederinden kendisine intikâl eden servet-i mühimmeyi güzel idâre ederek
artırdı.
İlim ve fazlıyla mütenâsib olan akıl ve dirâyeti sâyesinde gelen mutasarrıf ve hâkimlere
kendisini saydırdı. Birinci derecede a’yân sırasına girdi. 1273’de vefat etdi. Meşâhîr-i fuzalâdan
müdekkik, zarîf, nüktedân, din ve dünya işlerine vâkıf, müdebbir, hânedân bir zât idi.
Mahdumları Hacı İsmail Hakkı, Abdülmecid Nâilî, Mehmed Emîn Efendilerdir. Hacı
Hakkı Efendizâde Abdülhalim Hilmi Bey 1348’de vefât etdi. Mahdumları, Hasan Eşref,
İbrâhim Yümnî beylerdir. Bunlardan Eşref Bey İstanbul Belediyesi hukûk müşâviri muâvinidir.

Abdülhalîm Efendi-Saçlızâde
Esbak Amasya müftüsü Saçlı Hacı Mahmûd Efendi’nin oğludur. Ulemâdan tahsîl görüp
ba’zı meclislere a’zâ oldu. Pederinin nüfûzu sâyesinde oldukça kendisini tanıttı. Pederinin
medresesi müderrisi olup [435] 1280’de vefât etdi. Âlim, nekre-gû, hazır cevap idi. Mahdûmu
Ahmed Fethi Efendi’dir.

Abdülhalîm Efendi-Hacı Ebûbekirzâde
Esbak Amasya mütesellimi Hacı Efendizâde Hacı Ebûbekir Ağa’nın evlâdından olup
Köprü’de tavattun etmiş olan Mehmed Efendi bin Hacı Mahmûd Ağa bin Hacı Ebûbekir
Ağa’nın oğlu olduğunu Köprü eşrâfından Hacı Es’ad Ağazâde Es’ad Bey sâhib-i tercemeden
naklen söylerdi. Ahfâdından Abdülhalîm Bey de bunu tasdîk etmekdedir.
Pederi Mehmed Efendi Köprü mahkemesi kâtibi olduğu esnâda sâhib-i terceme Köprü’de
doğdu. Pederi Amasyalı idi. İstanbul’da Hazine-i Hümâyûn kethüdâsı olan Merzifonî Dedezâde
Hacı Ebûbekir Efendi’nin delâletiyle İstanbul’a gelip Enderûn’a girdi.
1251 senesi ramazânında müşârün-ileyhin irtihâlinde evkâfa intisâb edib 1252’de ebniye-
i seniyye baş-kâtibi, 1254’de ebniye-i seniyye müdürü oldu. Bu müdürlükde kifâyet ve
istikâmeti görüldüğünden 1262’de ta’mirât müdürü, 1270’de cihât müdürü oldu. [436]
Evkâf Nâzırı Hasib Paşa’nın kendisine tevecccüh ve i’timâdı olduğundan cihât
müdürlüğü esnâsında meclis-i idâre a’zâsı olarak hayli yararlığı görüldü. 1288 senesi recebinde
evkâf nâzırı Kemal Paşa maârife nakil edildiği esnâda nezâret lağvedilmiş olduğundan ûlâ
rütbesiyle evkâf müsteşârı oldu.
Bir yıl kadar müsteşârlık unvânıyla evkâfı iyi idâre etdi. 1289 şâbânında tekrar nezâret
olarak Amasyalı Şirvânîzâde Mehmed Rüşdü Paşa ikinci defa evkâf nâzırı oldukda
müsteşârlıkda ibkâ edilmiş olduğu halde zilhiccesinde infisâl etdi.
1290 senesi rebîülevvelinde ikinci defa evkâf nâzırı olan Kemal Paşa’nın gösterdiği

487
491