Page 17 - muze

etmişlerdir (MÖ 515) ve altın olanlara Dareikos, gümüş olanlara Siglos Medikos
37
adını vermişlerdir. Pers sikkeleri hiç arasız İskender zamanına kadar basılmışlar,
hatta İskender bile bir zaman bunları kullanmış, kendisi de aynı tipte sikke
38
bastırmıştır. Pers sikkelerinde yazı bulunmamakla birlikte sikkelerin sanat değeri
39
düşüktür. Sikkelerin ön yüzlerinde ok atan bir figür, arka yüzünde bazen dikdörgen
bir incus bazen de bir sembol bulunmaktadır. Okçunun Büyük Pers Kralını temsil
40
ettiği varsayılmaktadır. Arkaik ve Klasik devir boyunca varlığını sürdüren çoğu
41
kentte aynı tip sikkeler basılmaya devam ederken , sikke basan şehirlerin sayısı
42
artarak Arkaik devirde 41, Klasik devirde 157’e çıkmıştır.
Hellenistik Dönem’de, İskender zamanındaki Hellen dünyası İspanya’dan

Hindistan’a; Rusya’dan Mısır’a kadar geniş bir coğrafyaya yayılmıştı. Bu kadar
geniş bir alanda ise sikke basımı imparatorluklar ve küçük krallıkların yanı sıra, irili

43
ufaklı kent devletleri tarafından yapılmaktaydı. İskender ile birlikte antik dünyada
tamamen yeni bir döneme geçilmiştir. Onun sikkelerinin ön yüzlerinde görülen

Herakles başı, artık İskender’in yüz çizgilerini almaya başlamıştır. Aleksandreios
olarak adlandırılan tetradrakhmonların arka yüzünde tahtta oturan ve elinde bir kartal

44
tutan Zeus vardır. Yan işaretler darphaneleri göstermektedir. Krallar ise daha
sonraları her çeşit madenden bastırdıkları sikkelerin üzerine kendi portrelerini
45
koymuşlardır.

Roma Dönemi’nde sikke kullanılmadan önce hayvanlar değer ölçüsü olarak
46
görülmüş, daha sonra ise bazı madenler ölçüt olarak kullanılmıştır. Roma’da ilk
sikkeler bakırdır. Follis (aes) denilen külçe halinde tunç, yani az miktarda kalay
47
karıştırılıp sertleştirilmiş olan bakırdan elde edilmiştir. Bunu Aes Rude denilen ham

37 Atlan, 1947-1967 Yılları Side Kazıları Sırasında Elde Edilen Sikkeler (Antalya Bölgesinde
Araştırmalar), s. 6.
38 Atlan, Grek Sikkeleri, s. 21.
39 Turan Gökyıldırım, “Eski Yunan- Roma- Bizans Sikkelerinde Dini Motif ve Semboller”,
Anadolu’da Paranın Tarihi, ed. Bülent Arı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yayınları,
Ankara 2011, s. 57.
40 Tekin, Antik Nümismatik ve Anadolu (Arkaik ve Klasik Çağlar), s. 70.
41 Karwiese, Antik Nümizmatiğe Giriş, s. 36.
42 Atlan, Grek Sikkeleri, s. 31.
43 Şevki İhya Sarıcı, Diyarbakır ve Mardin Müzelerindeki Hellenistik Dönem Sikkeleri, Gazi
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2013, s. 31.
44 Karwiese, Antik Nümizmatiğe Giriş, s. 55.
45 Orhan Yükler, İzmir Arkeoloji Müzesi’ndeki Bir Grup Hellenistik Dönem Sikkeleri, Dokuz Eylül
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2018, s. 24.
46 Murat Turgut, “Roma Ticaret Hayatı ve Iconıum Sikkeleri” Konya Kitabı XVI, ed. Prof. Dr.
Abdulkadir Buluş ve Prof. Dr. Caner Arabacı, C. I, Konya 2018, s. 114.
47 Hasan Ferid, Osmanlı’da Para ve Finansal Kredi: Meskûkât, C. I, s. 12.
8