Page 40 - muze

Mekanik Darp Tekniği: Mekanik darbın kullanımı 15. yüzyıl sırasında

gerçekleştirilen son ayarlamalardan sonra yayılmaya başlamış, düzgün kalınlıkları
olan, tam anlamıyla yuvarlak sikke üretilmesine imkân sağlamıştır. Bu yöntemle

imitasyonu veya zor çap, ağırlık oluşturarak sikkelerin taklit edilmesini zorlaştırdığı
için kalpazanlıkla savaşmayı mümkün hale gelmiştir. 16. yüzyıldan 18. yüzyıla

yayılan zaman içinde birçok mekanik darp yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemler
arasında “merdaneli pres”, “kaldıraçlı pres”, “şahmerdanlar”, “muton (koyun)

makinesi” ve “Monnaie de Paris” müzesinde çok güzel örneklerin olduğu sikke

basma makinesi de yer almaktadır. Sikke basma makinesi, kollarını birçok kişinin
hareket ettirdiği, içinde dik vidasıyla artan bir kuvvet ile basım işlemini

gerçekleştiren alettir. 211 Bu yöntem dakikada 11 ile 60 sikke basılmasına imkân
vermiştir; ancak ilk önceleri etkili olan bu mekanik darp yöntemi zamanla pahalı,

yavaş ve on beşe yakın bir işçiye gereksinim doğurduğu için yerini buhar gücünde
sikke basımına bırakmıştır. 212

Şekil 2.6. Mekanik Darp Tekniği
213
Elektriğin basımda kullanılmasıyla birlikte sikke basımı yeni bir ivme
kazanmış, basım hızı dakikada 150’ye hatta 260’a kadar yükselmiştir. 214 Günümüzde

kalıpların yapımı, paraların basımı gibi işlemler elektrikli makinelerle

211 Morrısson, Antik Sikkeler Bilimi Nümismatik Genel Bir Bakış, s. 72.
212 Yuka, Kayseri Arkeoloji Müzesi’nde Bulunan Bizans Sikkeleri, s. 43.
213 Morrısson, Antik Sikkeler Bilimi Nümismatik Genel Bir Bakış, s. 72.
214 Morrısson, Antik Sikkeler Bilimi Nümismatik Genel Bir Bakış, s. 73.
31