Page 42 - muze

alt ve üst kalıplar arasına konularak, mekanik preslerle sıkıştırılırdı. Böylece sikke

basımı gerçekleşirdi. 220

Osmanlılarda darp işlemi zaman içerisinde daha da ilerlemiştir. Sultan
Abdülmecid (1823 – 1861) döneminde mekanik pres yerine 1844 tarihinde otomatik

preslerle sikke üretimine geçilmiştir. 221 Avrupa’da geliştirilen hızlı ve basım

sırasında kompozisyon hatalarına yer vermeyecek yeni makineler ithal edilerek,
üretim hızlandırılmıştır. Ancak bu makinelerin sikke ihtiyacının büyük kısmını

karşılamasıyla küçük darphanelerden çoğu kapatılmıştır. 222

2.2.2. Malzeme

Altın

Latince “Aurum” kelimesinden gelmekte olup, sembolü Au’dur. Periyodik
tablonun IB grubunda altın, gümüş ve bakır birlikte yer almaktadır. Bunlar sikke

metali olarak bilinmektedir. Altının erime sıcaklığı 1063 derecedir. Çok yumuşaktır

bu yüzden kolay bir şekilde dövülebilir ve şekillendirilebilir bir metaldir. Rengi
içerdiği elementlere ve miktarlarına göre kırmızı, yeşil ve beyaz olarak

değişebilmektedir. Altının saflık oranı “ayar” terimi ile ifade edilmektedir. 223 Doğada
bol miktarda bulunmaması değerinin büyük ölçüde düşmemesini sağlamaktadır.

Ayrıca su ve havadan etkilenip, paslanmaması altına olan rağbetin artmasına ve
aranır bir madde olmasına neden olmaktadır. 224

Renginden ve parlaklığından dolayı altın çok eski çağlardan itibaren bilinen ve
kullanılan bir metal olmuştur. Gerek süs eşyası gerekse para olarak tercih edilmiştir.

Bundan dolayı günümüze sanatsal değeri çok yüksek değerler miras kalmıştır.

Sanatsal değerinin yanında devletlerin altın sikke basmaları ve kullanmaları
ekonomik ve siyasi gücün sembolü olmuştur.

Osmanlı Devleti’nin ilk 150 yılında gümüş akçe kullanılmıştır. Fakat sınırların
gelişip, imparatorluğun büyümesiyle tüm Doğu Akdeniz bölgesinde ve piyasalarda

kabul gören altına yönelme olmuş, Floransa florini ve Venedik dükası (zecchino)

220 Damalı, Osmanlı Sikkeleri Tarihi, C. 1, s. 45.
221 Eroğlu, Sinop Arkeoloji Müzesi’ndeki Bir Grup Osmanlı Dönemi Sikkesi, s. 19.
222 Yılmaz, İznik Müzesi’nde Bulunan Osmanlı Dönemi Sikkeleri, s. 50.
223 Emel Geçkinli, “Altın”, Altının İktidarı İktidarın Altınları (Yapı Kredi Koleksiyonu), ed. Oğuz
Tekin, Yapı Kredi Yayınları, 2005, s. 18.
224 Halil Sahillioğlu, “Altın”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 2,Türkiye Diyanet Vakfı
Yayınları, İstanbul 1989, s. 532.
33