Page 67 - muze

Tağşiş-i Sikke

Tağşiş sözlük anlamı olarak “karıştırma, saflığını değiştirme, değerli bir şeyi

değersiz bir şeyle karıştırma” anlamlarına gelmektedir. 386 Sikkenin karışımına daha
değersiz madenlerin katılmasıyla hacminin ve ayarının küçültülmesi işlemidir. 387

Tashih-i Sikke

Tashih’in sözlük anlamı “iyileştirme” olup, Tashih-i Sikke tedavüldeki sahte

sikkelerin çoğalması ve kenarlarının kırpılması ile değer kaybettiklerinden bu
sikkelerin toplatılarak yeniden güvenilir sikkelerin darp edilmesi işlemidir. 388 Bu

işlem genellikle bir öncekine göre daha düşük ağırlıkta yeni bir paranın çıkarılması
ile yapılmaktadır. 389

Tecdid-i Sikke

Tecdid, Arapça “yenileme, yenilenme” anlamlarına gelmekte olup, Tecdid-i

sikke sikkelerin yenilenmesi demektir. 390 Tahta yeni çıkan padişahın, eski sultanın
tedavülde olan sikkelerini yasaklatarak kendi adına bastırdığı yeni sikkeleri tedavüle

sürmesidir. 391

Tuğra

Ferman, berat ve paralardaki padişahların nişan ve alametleri olarak kullanılan
ibaretlere verilen addır. 392 Önceleri berat, ferman, mülkname, vakfiye gibi resmi

evraklarda kullanılan tuğralar, sonraları defterhane defter kayıtları başında,
bayraklar, resmi abideler, harp gemileri ve binalarda kullanılmışlardır. Tuğra,

Osmanlı padişahlarının nişan ve yazılı alameti, imzası gibidir. Tuğralar, Osmanlının
kuruluşundan saltanatın kaldırılmasına kadar önemini korumuş, zamanla önemi

artarak hat sanatının bir kolu olarak gelişmiştir. Madeni paralar üzerinde tuğraya

benzer şekiller ilk defa Emir Süleyman’ın (1402-1411) gümüş akçeleri üzerinde
görülmeye başlamıştır. 393

386 Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı, s. 189.
387 Erdem, “Osmanlı Para Sistemi ve Tağşiş Politikası: Dönemsel Bir Analiz”, s. 11.
388 Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı, s. 189.
389 Özcan, “Osmanlı Devleti’nde XVII. Yüzyılda Yapılan Sikke Tashihleri”, s. 252.
390 Halime Alkan, Osmanlı Para Tarihinde Tağşiş, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa 2014, s. 157.
391 Sahillioğlu, Bir asırlık Osmanlı para tarihi 1640-1740, s. 5.
392 Pakalın, “Tuğra”, C. III, s. 526.
393 Suha Umur, Osmanlı Padişah Tuğraları, Cem Yayınevi, İstanbul 1980, s. 68.
58