Page 174 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

vefâtıyla mahdûmu "es-Seyyid Ebûbekir Efendi" tedrîse mutasarrıf ve 1290'da fevtiyle
"Mar'aşlı İbrâhim Efendi" müderris olmuşlardır.
24- "Osmâniye Medresesi": İçeri Şehir’de "Karatay Mahallesi"nde "Hacı Mahmûd
Çelebi Tekkesi" ittisâlinde olup 1149'da Büyük Ağa müderrisi kibâr-ı ulemâdan "Ayıntâbî el-
Hâc Kara Osmân Efendi" tarafından binâ ve evkâfı tanzîm edilmişdir. Bu zâtın binâ eylediği
yalnız dershâne-i kebîr olup ittisâlinde bulunan "Hacı Mahmûd Çelebi Tekkesi"nde birkaç oda
ilâve etmiş ve ba'dehû tekke tamâmiyle medrese i'tibâr olunarak "Osmân Efendi Medresesi",
"Osmâniye Medresesi" demekle beyne'l-ulemâ ma'rûf ve ba'dehû elsine-i âmmede "Tekke
Medresesi" demekle meşhûr olmuşdur. Evkâfı birkaç dükkân ve hâne ve bâğdan ibâret olup
şimdi cümlesi zâyi' olmuşdur.
İbtidâ mûmâ-ileyh "Osmân Efendi"nin tilmîzi "Ömer Efendi" ve 1183'de vefâtıyla
mahdûmu "Hâfız Mustafa Efendi" ve 1206'da vefâtıyla mahdûmu "es-Seyyid Hâfız Ömer
Efendi" ve 1218'de vefâtıyla "es-Seyyid Mustafa Efendi" ve 1247'de vefâtıyla oğlu "es-Seyyid
Ahmed Rif'at Efendi" tedrîse mutasarrıf olduğundan bir müddet mu'attal kalmış ve ba'dehû
tekke meşîhatinde bulunan müftü "Caniklizâde el-Hâc Mehmed Hilmî Efendi" medreseyi
uyandırmışdır. [301]
25- "Fâtımiye Medresesi": Gümüşlüzâde Câmi-i şerîfi’nin cenûb-ı şarkî tarafında
Gümüşlüoğlu Tekkesi yerinde olup "Sultân Mahmûd Hân-ı Evvel" hazretlerinin saraylılarından
"Amasyalı Fâtıma Hâtun" 185 tarafından 1153'de binâ ve evkâfı 1158'de tanzîm edilmişdir. Bu
medrese-i âliye ahşâb olarak binâ edilmiş olup sultân-ı müşârün-ileyhin temlîki üzerine "Sarı
Alan" ve "Ortaköy" mâlikânelerini vakf ve evvelkinden on iki bin ve ikinciden sekiz bin kuruş
ifrâz ve senevî dört bin kuruş mütevellîye ve beş bin kuruş müderrise ve iki bin kuruş câbîye
ve dört bin kuruş medresenin mahrûkât ve tenvîrât ve ta'mîrâtına ve bakiyyesini de
Dersa'âdet'de "Atîk Ali Paşa Câmii" imâm ve mü'ezzinlerine tahsîs etmişdir.
"Medrese-i Hâtuniye", "Medrese-i Fâtımiye" ve "Gümüşlü Medresesi" nâmıyla meşhûr
olan bu medresenin müderrisliğine ibtidâ bu tekkenin son şeyhi, türbedâr-ı hazret-i pîr olan
ulemâdan "eş-Şeyh İsmâ'îl Efendi" ve 1179'da ulemâdan "Ömer Efendi" ve 1192'de "es-Seyyid
Ali Efendi" ve 1195'de "es-Seyyid Zeynü'l-Âbidîn Efendi" ve 1212'de "Tavilli el-Hâc Hasan
[302] Efendi" ve 1214'de "Nîksârlı İsmâ'îl Efendi" ve 1228'de mahdûmu ders-i âm "Ali Efendi"
müderris olduysa da bakılamadığından 1280 târîhine doğru medrese harâb olmuşdur.
26- "Feyziye Medresesi": Gök Medrese Mahallesi’nde Yörgüç Paşa’nın vakıf hânı
sırasında şose yolu üzerinde ve Hayriye Medresesi’nin mukâbilinde olup esbak Anadolu
kazaskeri "Amasyalı İbrâhim Efendi" tarafından oğlu "es-Seyyid Feyzullâh Efendi" nâmına
binâ ve 1151'de ikmâl ve evkâfı tanzîm edilmişdir. Bu medrese ahşâbdan olup şimâl ve cenûb
taraflarında hucurâtı ve garb tarafında dershâneyi hâvî idi. İbtidâ-yı binâsında gâyet mükemmel
iken 1207 harîkında yandığından 1208'de "Amasyalı Şerîf Ahmed Efendi" tarafından binâ ve
1209'da ikinci vakfiyesi tertîb edilmiş ve mürûr-ı zamân ile tekrâr müşrif-i harâb olduğunu
gören "Şirvânîzâde Mehmed Rüşdî Paşa" 1288'de üçüncü def'a olarak müceddeden binâ
etmişdir.
Bu medresenin evkâfı Amasya'da sekiz dükkân ve iki hâne olup altısı "İbrâhim Efendi"
ve ikisi de hâne ile beraber "Şerîf Ahmed Efendi" tarafından vakf edilmiş idi. Bunların cümlesi
de zâyi' olduğundan medrese harâb olmuşdur. Bu medreseye ibtidâ sadr-ı müşârün-ileyhin
akrabâsından "el-Hâc Mahmûd Efendi" ve ba'dehû mahdûmu "Şerîf Ahmed Efendi" ve 1210'da
vefâtıyla ulemâdan [303] "Hüseyin Efendi" ve 1223'de vefâtıyla "Canikli el-Hâc Mehmed
Efendi" ve 1249'da ulemâdan "Mengülcüzâde es-Seyyid Yahyâ Efendi" ve 1265'de vefâtıyla
mahdûmu "es-Seyyid İbrâhim Efendi" müderris olmuşlardır.

185 Meşâhîr-i züamâdan "Amasyalı Hindîzâde el-Hâc Ahmed Ağa"nın zevcesi olduğu münâsebetle tevliyeti bunun
evlâd-ı zükûruna tahsîs etmişdir.
161
173