Page 177 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 1

edilemedi. "Amasya Simresi"nde ya'nî "Üçler Mahallesi"nin müntehâ-yı şimâlîsinde mezârlık
içinde görülen cesîm binâ-yı Selçûkî medrese zann olunursa da "Sultân Mes'ûd"un türbesi
olduğu yan sütûnları üzerinde meşhûd olan kitâbe-i mahkûkadan anlaşılır.
34- "Narlı Bahçe Medresesi": Şehzâdegân Türbesi önünde görülen mezârlığın cihet-i
garbiyyesinde yol üzerinde idi. On bir hücresi, bir dershânesi, cesîm bir bahçesi olup ahşâb
olarak yapılmış ve bahçesi "Narlı Bahçe" demekle meşhûr olmuş bulunduğundan bu medrese
ve civârında bulunan mezârlık [310] "Narlı Bahçe Medresesi" ve "Narlı Bahçe Mezârlığı"
demekle meşhûr olmuşdur. Bu medreseyi 1167'de Amasya a'yânından şehir kethüdâsı
"Türedizâde el-Hâc Hâfız Süleyman Ağa" binâ ve evkâfını tanzîm etmişdir. Buna "Medrese-i
Süleymaniye" dahi denir.
Bu medreseye ibtidâ ulemâdan "Hâfız Abdullah Efendi" ve 1189'da vefâtıyla "Elbistânî
İbrâhim Efendi" ve 1200'de "Hâfız Mehmed Efendi" ve 1205'de "Erzincânî Evliyâ İbrâhim
Efendi" ve 1211'de "es-Seyyid Hasan Efendi" ve 1227'de "Mecidözülü es-Seyyid Ahmed
Efendi" ve ba'dehû "İskilibli Hüseyin Efendi" ve ba'dehû mahdûmu "Hâfız Mehmed Efendi"
müderris olduğu esnâda 1281'de Amasya mutasarrıfı "Ziyâ Paşa" şose yolunu tanzîm ederken
tam yol üzerine geldiğinden zâten müşrif-i harâb olan bu medreseyi hedm ve tahrîb ederek
nısfından ziyâdesini yola ve diğer nısfını dahi müderris olan "Hâfız Mehmed Efendi"ye vermiş
ve bu da üzerine bir hâne binâ etmişdir.
35- "Ya'kûb Paşa Medresesi": Pîr İlyâs hazretlerinin civârında bulunan Çilehâne
Tekkesi olup müşârün-ileyh "Ya'kûb Paşa" tarafından 815'de Çilehâne ya'nî Halvetî tekkesi
olmak üzere binâ edilmişdir.
Bu medrese câmi-i şerîfin yemîn ve yesârında olup odaları ufak ve kârgîrdir. Şark
tarafında odaların şimâlinde vâsi' bir şeyh [311] odası vardır. Bu odada çilehâne ve bu odanın
da şeyh odası olduğu vakfiyesinde mezkûrdur.
Bu tekke 1031 târîhine kadar bir şeyh ile idâre olunup ancak "Ya'kûb Paşa Câmii" vâ'izi
"eş-Şeyh Hüsâmeddîn Efendi" ile ulemâdan "eş-Şeyh Abdî Efendi" arasında on sene kadar
devâm eden meşîhat nizâ'ını kat' için şeyh odası tekke ve çilehâne dahi medrese i'tibâr edilmiş
ve tekke şeyhliği "Hüsâmeddîn Efendi"ye ve "Ya'kûb Paşa" müderrisliği dahi "eş-Şeyh Abdî
Efendi"ye verilmişdir.
Ba'dehû tertîb-i medârise idhâl olunarak erba'în râddesinde i'tibâr edilmiş ve ders-i âm
olan ulemâya tevcîh olunup 1099'da ulemâdan "İsmâ'îl Efendi" ve 1107'de kasr-ı yediyle
mahdûmu "Halîl Efendi" ve 1120'de mahdûmu " Hâfız Mehmed Efendi" ve 1121'de ulemâdan
"Ebûbekir Efendi" ve ba’dehû Müftîzâde es-Seyyid Ebûbekir Efendi” 1161'de kasr-ı yediyle
fuzalâdan muhaddis-i meşhûr "Uzun Müderris Süleyman Efendi" ve 1193'de vefâtıyla tansîf
edilip nısfına mahdûmu "es-Seyyid Mustafa Efendi" ve diğer nısfına dahi fuzalâdan
"Gümüşhâneli es-Seyyid Ebûbekir Efendi" ve 1198'de "es-Seyyid Süleyman Efendi" ve
1208'de "Uzun Müderriszâde es-Seyyid Mustafa Efendi"nin vefâtıyla oğulları "es-Seyyid Hâfız
Abdullah, Hasan" Efendiler müderris olmuşlardır.
1207'de "es-Seyyid Süleyman Efendi"nin kasr-ı yediyle "Ahmed Efendi [312] zâde
Mehmed, Ahmed" Efendiler mutasarrıf-ı tedrîs olup 1232'de "es-Seyyid Hâfız Abdullah
Efendi"nin vefâtıyla mahdûmu ulemâdan meşhûr "Sarı Müderris es-Seyyid Mustafa Efendi" ve
1262'de "Mehmed ve Ahmed" Efendilerin vefâtında birâderi "es-Seyyid Mehmed Efendi" ile
müştereken "Ya'kûb Paşa" müderrisi olmuş ve 1273'de vefâtıyla mahdûmu "es-Seyyid
Mehmed Tâhir Efendi" müştereken ve amcası "es-Seyyid Mehmed Efendi"nin 1283'de
vefâtıyla müstakillen müderris olduğu hâlde 1291'de vefât etmekle oğulları "Mehmed Sâlim,
Hasan Tahsîn, Ahmed Şevkî" Efendiler mutasarrıf-ı tedrîs olmuşlar ise de 1315'de ref' olunarak
ulemâdan "Mecdîzâde Hâfız Mustafa Sâdık Efendi" müderris olmuşdur.
36- "Yörgüç Paşa Medresesi": Câmi-i şerîfin içinde ve önünde bulunan birkaç hücre-i
sengîn olup paşa-yı müşârün-ileyh tarafından binâ edilmişdir. Bu odalar, aslında medrese
olmak üzere binâ edildiği vakfiyesinde mestûr olup sittîn râddesinde mu'teber ve birinci sınıf

164
176