Page 321 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 2

Emîr Yağıbasan, bu muvaffakiyetden bi'l-istifâde Selçûkîler'in makâmında i'lân-ı
istiklâl ederek ammizâdesi olan Melik Gâzi Ahmed Hân ile araları bozulmakla Asya hükümdârı
Sultân Melikşâh-ı Selçûkî 480 hudûdunda Sultân Süleyman'ın büyük oğlu Dâvud Hân'ı Konya
hükümdârı nasb ve Amasya hükümdârı Melik Gâzi Ahmed Hân ile hüsn-i mu'âşeret etmesini
ihtâr ve Emîr Yağıbasan'ı da Antakya ve havâlîsi emâretinde ibkâ ederek her üçünün aralarını
bulmuş oldu.
Melik Gâzi Ahmed Hân, Amasya'da şimdiki Gök Medrese Mahallesi'nde bir sarây-ı âlî
binâ ve önünde ya'nî ırmak boyunda olan yerleri ki - Yörgüç Paşa Hamâmı üstünden Sultân
Bâyezîd Câmii müntehâsına kadar olacak - güzel bir bâhçe inşâ etdirdiği, mu'ahharan bu bâhçe
altı kısma taksîm edildiği münâsebetle "Altı Bâhçeler" dendiği ve ba'dehû hafîdi Yağıbasan
Gâzi sarâyı ve Altı Bâhçeler'i vakf eylediği 560 târîhli vakıf-nâmesinden anlaşılmakdadır.
Sultân Dâvud Hân bu sûretle Konya hükümdârı olarak Amasya'da ikâmet eden
Dânişmendiye hükümdârı Melik Gâzi Ahmed Hân ile hüsn-i mu'âşeret eylediği esnâda Sultân
Süleyman'ın diğer oğlu Kılıç Arslan Türkmen ümerâsını celb ederek Nikya (İznik) şehrinde
Dâvud Hân'ı harben katl edib 483'de Selçûkiyye-i Rûm hükümdârı oldu. [293]
Dürretü'l-Eslâk'da kısmen mestûr olduğu üzere Sultân Melikşâh-ı Selçûkî, Kılıç
Arslan'ın bu hareketini haber aldıkda hiddet edib ümerâsından Ruhâ (Urfa) vâlîsi olan
İmâdeddîn Boran Bey'i Selçûkiyye-i Rûm diyârına vâlî nasb ederek bir kuvve-i kâfiye ile
gönderdi. Boran Bey gelip Nikya şehrinde Sultân Kılıç Arslan'ı muhâsara ve der-dest ederek
Sultân Melikşâh-ı Selçûkî nezdine 485 evâ'ilinde irsâl ve eyâlet-i Rûmiyye'yi zabt eyledi.
Fakat bu gibi muhârebât-ı dâhiliyyeyi ta'kîb eden Bizans imparatoru Aleksiyus,
Anadolu'da ahvâlin kendisine yardım edeceğini tahmîn ederek dâ'imâ Selçûkîler'in,
Dânişmendîler'in harekâtını tecessüs ediyor, ümîdinin husûlü tahakkuk edeceğini anladığı
zamân derhâl harb etmeğe niyyet ediyordu.
İşte bu esnâda ya'nî 485 senesi şevvâlinde Asya'da en büyük bir kudret-i askeriyyeyi
hâ'iz olan Selçûkî hükümdârı Sultân Celâleddîn Melikşâh vefât ederek şehzâdelerin
yek-diğerini kırıp geçirdiğini gören imparator Aleksi, tâm fırsat zamânının hulûl etdiğini
anlıyor, tertîbât-ı askeriyyeye koyuluyordu.
Târîh-i mezkûrda mestûr olduğu üzere Sultân Melikşâh'ın yerine câlis-i taht-ı Selçûk
olan küçük şehzâdesi Sultân Mahmûd'un ref'iyle büyük şehzâdesi Sultân Rükneddîn Berkyaruk
Hân Selçûk hükümdârı oldukda, Kılıç Arslan bin Sultân Süleyman, Sultân-ı [294]
müşârün-ileyhe mürâca'at ve âbâ vü ecdâdının Anadolu'da hükûmetini istihsâl ve sultân-ı
müşârün-ileyhin emriyle bilâd-ı Rûm'a gelip 486'da Boran Bey'i def' ederek Konya hükümdârı
olmuş idi.
Rûm imparatoru Aleksi, Asya'da Selçûk şehzâdelerinin yek-diğeriyle harbinden ve
Anadolu'da Selçûkîler ile Dânişmendîler'in aralarına düşen ihtilâfâtdan bi'l-istifâde Kılıç
Arslan'ı elde ederek yalnız Dânişmendîler'in aleyhine tertîb eylediği yüz yirmi bin neferden
mürekkeb cesîm bir orduyu irsâl eyliyordu.
487'de Alem Dağı'na kadar gelen Kayseriyye vâlîsi Tursan Bey, şiddetli bir müdâfa'aya
tesâdüf ederek harben şehîd oldukda, muhârebât-ı adîdede hizmet ve şecâ'ati, fedâkârlığı ve
liyâkati sâbit olan Emîr İlmeddîn Gümüştigin Kayseriyye vâlîliğine Melik Gâzi Ahmed Hân
tarafından nasb edildi.
Ankara vâlîsi Çavlı Bey, hudûd-ı Rûmiyye'yi muhâfazaya münhasır olduğu cihetle yüz
yirmi bin kişilik bir ordu ile harb etmek için sebât ve metânetden başka bir çâre olmadığını
Melik Gâzi Ahmed Hân tamâmiyle anlıyor, müttahiden hareket etmek üzere Konya hükümdârı
Sultân Kılıç Arslan Hân'ı ittifâka da'vet ediyor, Kılıç Arslan kendisine Sivas'ın nısf-ı garbîsini
vermedikçe icâbet etmiyor, Melik Gâzi şehzâdesi olan Sivas emîri Tâceddîn İbrâhim Bey [295]
bu mutâlebeyi redd ediyor, nihâyet Melik Gâzi, kızını aldığı takdîrde cihâz olmak üzere
Elbistân şehrini verebileceğini Kılıç Arslan'a teklîf ediyor, Kılıç Arslan da bunu redd eyliyor,
ve'l-hâsıl araları bir türlü bulunamıyor.

619
320