Page 341 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 2

Hân'ı avdete icbâr etdiği cihetle Amasya ümerâsı, vâlîleri bulunan Mes'ûd Hân'ı Erzurum'a i'âde
ederek Keykâvus Hân'a arz-ı mutâva'at etdiklerine binâ'en Amasya [350] vâlîliği Amasya
ümerâsından Bedreddîn Ebû Bekir bin Muhammed nâm zâta tevcîh edildiği kuyûd-ı
mazbûtadan anlaşılmakdadır.

Bedreddîn Ebû Bekir Bey
Amasya'nın ümerâ-yı kadîmesinden Şerefeddîn Muhammed Pervâne Bey bin Hasan bin
İltigin Gâzi'nin oğlu olup Konya hükümdârı Keykâvus Hân tarafından 606 evâhirinde Simre
vâlîsi unvânıyla Amasya emîri olduğu gibi Amasya kâdı'l-kudâtı Şemseddîn Ahmed el-Hirevî
Kayseriyye kadılığına nakl olunarak yerine Evhadeddîn Mahmûd el-Kîmârî Amasya
kâdı'l-kudâtı olmuşdur.
Konya hükümdârı Keykâvus Hân, pederinin intikâmını almak için var kuvvetini
Kastamonu taraflarının fethine sarf ederek Rûmlar'ın en çok istinâd etdikleri Sinop'u alıp
hudûd-ı şimâliyyeyi Karadeniz'e kadar götürmeğe azm ediyordu.
Binâ'en-aleyh Keykâvus Hân, 610 hudûdunda aldığı bir kuvve-i askeriyye ile tedrîcî bir
sûretde Sinop üzerine hücûm edib kaleyi cebren zabt etmekle etrâfını istîlâ ve beyini esîr eden
Şâhenşâh Beyzâde Devletşâh Bey 369 bin Ulug Bey'e Sinop emâretini ve Canik [351] emâretiyle
Karadeniz sevâhili muhâfazasını Güdül Beyzâde Halîfet (Halfet) Gâzi Bey'e tevcîh ve yeni feth
edilen bilâd ve kasabâtı Amasya vilâyetine ilhâk ederek Amasya'yı "Simre Vilâyeti" nâmıyla
teşkîl eylediği bir vilâyet-i cesîmenin merkezi i'tibâr etmişdir.
Simre vâlîsi Bedreddîn Ebû Bekir, yeni feth edilen Sinop şehrini ve kalesini i'mâr
ederek burc ve bârusunu tecdîd eylediği, üzerlerinde görülen kuyûd-ı mahkûkadan
anlaşılmakdadır. İkinci burcun üzerinde "İttefeka bi-tevfîkillâhi Te'âlâ fî
eyyâmi's-sultâni'l-gâlibi izzü'd-dünyâ ve'd-dîni Ebu'l-Feth Keyhusrev burhânü
emîri'l-mü'minîn ammere hâze'l-burca ve'l-bedene el-abdü'l-muhtâcu ilâ rahmetillâhi Te'âlâ
Bedrüddîn Ebû Bekr sâhibü Simre fî şehri rebî'i'l-âhiri senete isnetey aşrete ve sitti mi'etin"
ibâre-i mahkûkası görülmekdedir.
Simre vâlîsi olan Bedreddîn Ebû Bekir zamânında müderris-i Mes'ûdiyye Takiyyeddîn
Osmân es-Sîmrî ve müderris-i Gıyâsiyye Mühezzibeddîn Alî bin el-Keşânî 370 ve hânkâh-ı
Mes'ûdî şeyhi Tâceddîn Mahmûd el-Harezmî ve kibâr-ı ümerâdan Mübârizeddîn Behrâm
el-Kîmârî ve birâderi Nûreddîn Tugrak pek meşhûr olup bunlar 615 târîhine kadar Amasya'nın
ahvâl-i siyâsiyye ve ictimâ'iyyesini idâre etmişlerdir. Fakat bu senelerde Simre hâkimi Kayser
Şâh olmak üzere görülmekdedir. [352]

Sultân Rükneddîn Kayser Hân
Esbak Amasya hükümdârı Nâsıreddîn Süleyman Hân'ın şehzâdesi olup bu târîhde
Amasya hükümdârı olduğu Gülşen-i Tevârîh'de görülmüş ve 615 recebinde hâkim-i Simre
bulunmuş ise de ne sûretle Amasya'yı zabt ederek icrâ-yı hükûmet eylediği anlaşılamadı. Fakat
616 senesi evâhirinde Konya hükümdârı Sultân İzzeddîn Keykâvus vefât ederek yerine birâderi
Alâ'addîn Keykubâd Konya'da câlis-i taht-ı Selçûkî olduğu esnâda Amasya Selçûk Şâh
idâresinde bulunmuşdur.

Sultân İzzeddîn Selçûk Hân
Esbak Amasya hükümdârı Argun Hân bin Şâhenşâh bin Mes'ûd Hân'ın şehzâdesi olup
yeğeni bulunan hâkim-i Simre Kayser Şâh'ın idâresinden Amasya'yı zabt etmekle 616'da
Amasya hükümdârı olmuş idi. Gülşen-i Tevârîh'in zabtı üzere bu iki şehzâdenin yek-diğerini

369 İbtidâ Sinop emîri olarak, ba'dehû feth etdiği Kastamonu'da ikâmet etmekle mahdûmu Sultân Süleymân
Kastamonu emâretinde iştihâr etmişdir. Bunun oğulları İbrâhîm, İsmâ'il Beyler; torunları Kâsım, Muhammed
Beyler Kastamonu ve havâlîsinde yüz sene kadar emâret etmişlerdir.
370 Esbak Amasya kadısı Tâceddîn Ebû Nasr Muhammed bin Abdurrahmân el-Keşânî mahdûmudur.
639
340