Page 402 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

ediyor, Sultân Altunbaş'ı Amasya tahtına iclâs etmeye çalışan Kürt ve Taşan Beyler'i himâye
ve teşcî' etmekden geri durmuyordu.
Hacı Ya'kûb Şah, bu iki emîrin harekât ve teşebbüsâtından şübhe etdiği cihetle ta'kîbâta
kıyâm ederek bunları Sivas'a kaçırdı. Bundan dolayı Emîr [22] Timurtaş oğlu Şeyh Hasan Bey'e
olan irtibâtını tahkîm ederek mevki'ini ve Amasya emâretini Eretna Bey'in istîlâ ve
tecâvüzâtından korumak istedi.
739 senesi evâsıtında Küçük Hasan Bey, Ya'kûb Şâh'ı Tebrîz'e da'vet ederek Sultân
Süleyman Hân nüfûzunu Anadolu beylerine kabûl etdirmeye çalışıyordu. Emîr Ya'kûb Şâh,
büyük mahdûmu olan Emîr Mu'îneddîn Süleyman Bey'i kendi yerine kâ'im-makâm nasb ederek
Tebrîz'e gitmişdi.
Emîr Süleyman Bey, pederinin emâretini kabûl eden Türkmen beylerinin nüfûzuna
istinâd ederek Amasya vilâyetini pederi nâmına idâre ediyordu. Bunu haber alan Kürt ve Taşan
Beyler Sivas'dan avdet ederek Amasya havâlîsinde olan Türkmen beyleriyle ittifâk ve Sultân
Altunbaş'ı iclâs etmeye ahd ü mîsâk etdiler. Pervâne Beyzâde Emîr Alameddîn Süleyman Bey
olanca kuvvetiyle bu mîsâkı tervîc ediyordu.
Çünkü Sultân Altunbaş, Emîr Mu'îneddîn Süleyman Pervâne Bey'in kerîmezâdesi idi.
Pervâne Beyzâde Alameddîn Süleyman Bey de Sinop emîri idi. Kastamonu emîri Cândar oğlu
Hüsâmeddîn Süleyman Paşa ansızın Sinop'a hücûm edib Süleyman Bey'i Amasya'ya kaçırmış,
Ya'kûb Şâh'a sığındırmışdı.
Süleyman Bey, Sinop'u kurtarmak için Yakûb Şâh'dan istimdâd etdiği hâlde Ya'kûb Şâh
birtakım mevâ'îd ile imdâdını ta'vîk ederek Süleyman Bey'i kızdırmışdı. Hacı Ya'kûb Şâh,
Amasya'dan tebâ'üd eder etmez Eretna Bey'e mürâca'at ve muktezâ-yı karâbet Sultân
Altunbaş'ın tarafdârlarına muzâharet etmişdi.
[23] Kürt Bey'i iltizâm eden Amasya beyleri içinde Sunkur Oğulları el-Hâc Kemâleddîn
İsmâ'il ve Şücâ'eddîn Süleyman Beyler'le mümtâz beylerden Gül Bey oğlu İzzeddîn
Muhammed Bey vardı. İşte bunların yardımıyla Kürt ve Taşan Beyler, Sultân Altunbaş'ı
çiftliğinden kaldırıp izzet ü ikrâm ile Amasya'ya getirdiler. Tahta iclâs ederek ölmüş saltanat-ı
Selçûkiyye'yi diriltmeye çalışdılar.

Sultân Tâceddîn Altunbaş
Anadolu'da hükûmet eden Selçûk (Selçuklu) hânedânının son pâdişâhı olan Sultân
Mes'ûd bin İzzeddîn Keykâvus'un şehzâdesidir. Vâlidesi Tokat'da Ahmed Paşa Câmii ve
Sünbül Baba Tekkesi kapılarının üzerinde mahkûk olan kitâbelerden 467 müstebân olduğu üzere
meşhûr Mu'îneddîn Süleyman Pervâne Bey'in kerîmesidir. 468
Sultân Altunbaş, Amasya'da 739 senesi evâhirinde ikinci def'a serîr-i Selçûkî'ye oturdu.
Resmen pâdişâh-ı Selçûkî olarak Emîr Celâleddîn Taşan Bey atabeyi, Emîr Bahâ'eddîn Kürt
Bey beylerbeyi, Pervâne Beyzâde Alameddîn Süleyman Bey vezîri, Gümüşlüzâde Celâleddîn
Abdullah Çelebi de müstevfî oldu.
Bu sene kibâr-ı fuzalâdan Amasya'da sadru'l-ulemâ olan müftü Rükneddîn Ahmed bin
Muhammed es-Sinôbî ile Amasya hânkâhı şeyhi ve müderrisi iken Sivas [24] kadısı olan
Mevlânâ Cemâleddîn İbrâhim el-Aksarâyî vefât etdiler. Kibâr-ı ulemâdan Mevlânâ Şerefeddîn
Muhammed el-Herevî Amasya'da sadru'l-ulemâ ve müftî-i memleket oldu.
Lâkin Sultân Altunbaş, yirmi iki yıldan beri gâh Taşan Bey'in, gâh Kürt Bey'in
çiftliklerinde ve sonra Sultân Ebû Sa'îd Bahâdır Hân tarafından kendisine tahsîs ve temlîk
edilen Simre Çiftliği'nde münzeviyâne yaşamışdı. Bîçâre ihtiyârlamış, fa'âliyet-i dimâğiyye ve
bedeniyyesi durmuş, bütün işlerini Taşan ve Kürt Beyler'in ellerine vermişdi. Saltanatı kuru bir
unvândan ibâret idi. Kendisine "Gâzi Çelebi" ve "Şâh Melik Çelebi" denirdi.

467 Bu kitâbeler İsmâ'il Hakkı Bey'in "Kitâbeler" adlı eserinde yazılıdır.
468 Adının "İldi Hund Hâtun" olduğu kuyûddan istidlâl edilmekdedir.
699
401