Page 436 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

كب هزمح نيدلاو ةلودلا رون مخفملا روتسدلاو مظعملا ريملأا نم هيلإ راشملا فقاولا ىلإ ةلقتنملا صصحلا عيمجو
تنبلاو كب ىفطصم ريبكلاريملأا تنب نوتاخ ىتس ةمرتحملا ةليلجلا ةفيفعلا ةميركلا تنبلاو هلابقإ الله مادأ راجيب ريملأا نب
. 522 الله دبع تنب نوتاخ ةشفنب ةمركملا

مهس ةأمثلاث عيمج اضيأ كلذو نيتروكذملا نوتاخ ةشفنبو نوتاخ ىتسو كب هزمح نم ةلقتنملا صصحلا عيمجو
رهاظ نيقصلاتملا نيجوزلا نيمامحلا فصن ةلمج ن م امهس نيعبسو نينثاو مهس ةأمتس لصأ نم امهس نيرشعو ةثلاثو
523 ىدلك داش جاحلا موحرملا مساابرهتشملا ةموقرملا ةنيدملا

Defter-i Mücedded-i Anadolu 19, sahîfe 245.

Ve sadr-ı müşârün-ileyhin evâhir-i safer 821 târîhli vakfiyesinde:
ةجوز تناك يهو كب دمحم موحرملا تنب نوتاخ ىناج نيتفيفعلا نيتمرك ملا نيتنبلا نم هيلإ ةلقتنملا صصحلا عيمجو
524 روكذملا كب ىفطصم نب كب ىسيع تنب نوتاخ ىدنوخ ناطلسو ىكب رلكب نب كب ىفطصم موحرملا
Defter 19, sahîfe 248.

Bunlardan başka Hacı Şâdgeldi Paşa'ya, pederi Hacı Kutlu Şâh'a, dedesi Kürt Bey'e,
bunun pederi Kayı Bey bin Buşak Bey'e ve bunların [115] bulduğum son evlâdına âid kuyûd
ve ma'lûmât-ı târîhiyye vardır ki bunlar uzun ve pek yorucu emeklerimin mahsûlüdür. Yalnız
bunlar için bir cild yazmalıdır. Buna da vakt ve nakdin müsâ'adesi yokdur.
Şu kadar edille-i sarîha isbât ediyor ki, Hacı Kutlu Şâh ve mahdûmu Hacı Şâdgeldi
Pâdişâh, Amasya'da müstakillen emâret ve hükûmet etmiş birer yüksek sîmâdır. Amasya'da
Hacı Kutlu Şâh tarafından te'sîs edilmiş bir emâret ve hükûmet-i müstakille vardır. Bu emâret-i
müstakille, Karaman emâretinden yüksek; Saruhân, Germiyân, Aydın emâretlerinden daha
büyük, daha kavî, daha milliyet-perver, daha nâfizü'l-kelim idi.
Bu emâret-i müstakilleyi, hükümdârlarını, beylerini ve bunların evlâdını Amasya ve
Amasyalılık şerefine îcâd eden Amasya Müverrihi değildir. Amasya Müverrihi'nin yegâne
hizmeti, Amasya'da şânlı sûretde hükûmet etmiş, sonradan adı sanı unutulmuş bir hükûmet ve
emâret-i müstakilleyi, bunu kuranları, yaşayanları - ancak bir sâ'ika-i hamiyyetle hiçbir tarafdan
en ufak bir himâyet ve mu'âvenet görmeksizin, hâssaten bu uğurda bütün varlığını sarf
ederek - bulup meydâna çıkarmakdır.
Bâyezîd Paşa'nın vakfiyelerinden aynen nakl etdiğim şu fıkralar, pek açık gösteriyor ki,
Hacı Şâdgeldi Paşa kendi asrında "Beylerbeyi" unvânıyla meşhûr idi. Amasya'da el-yevm
"Alaca Hamâm" denilen "Çifte Hamâm" da Bâyezîd Paşa devrinde "Hacı Şâdgeldi Hamâmı"
diye anılırdı.
Bu hamâmın eshâm-ı mu'ayyenesi Bâyezîd Paşa'ya Biçaroğlu Hamza Bey'le Hacı
Şâdgeldi Paşazâde Mustafa Bey'in kerîmesi Sittî Hâtun ve zevcesi [116] Benefşe Hâtun'dan
intikâl etmişdi. Bu hamâm Hacı Şâdgeldi Paşa'ya Selçûkîler'den irsen intikâl eylemişdir.
Şimdiki adı olan "Alaca Hamâm"ı da yine Hacı Kutlu Şâh sülâlesinden Şâdî Beyzâde Alaca
Yahyâ Bey'in idâresine 525 geçdiğinden dolayı tesmiye edilmişdir.
Hacı Şâdgeldi Paşa'nın zevcelerinden Lâdik'de medfûn sâhibü'l-hâl es-Seyyid Ahmed
el-Kebîr er-Rufâ'î kerîmesiyle Sultân Eretna vezîri Hâce Alî Şâh'ın kerîmesi ma'lûm olabildi.
Ancak bunların adları anlaşılamadı. Seyyid Ahmed Rufâ'î kerîmesinden tevellüd eden

522 “Bahsi geçen vâkıfa, yüce ve saygın emir, din ve devletin nuru Hamza Bey b. Emîr Bîçâr -Allah idâresini
dâim etsin- ve büyük emir Mustafa Bey’in muhterem ve iffetli kızı Sittî Hâtun ve Abdullah kızı Benefşe
Hatun’dan intikal eden bütün hisseler…” (Ed.)
523 Müellifin mezkûr vakfiyeden iktibas ettiği bu Arapça ifadelerin bir kısmında muhtemelen baskıdan kaynaklı
bazı hataların olduğu görülmektedir. (Ed.)
524 “Kendisine intikal eden hisselerin tamamı saygın ve iffetli kızlardan merhum Mehmed Bey’in -merhum
Mustafa Bey’in de zevcesi- Cânî Hatun ve İsa Bey b. Mustafa Bey’in kızı Sultan Hundi Hatun’dan…” (Ed.)
525 Alaca Yahyâ Bey, İkinci Sultân Bâyezîd'in kayınbirâderidir.
733
435