Page 440 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Elçi Hâce Bey, Emîr Ahmed Bey'in eli değildi. Kadı Burhân'ın bu teklîfâtından acz ve
recâsı anlaşıldı. Emîr Ahmed Bey'in sebât ve metânet göstermesi Kadı Burhân'ı kızdırdı. Yeni
aldığı kuvvetle Emîr Ahmed Bey'in üzerine yürüdü.
Amasya emîri Ahmed Bey, Kadı Burhân'ı askeriyle karşıladı, şiddetle çarpışdı. Fakat
her iki taraf da zâyi'âta dûçâr oldu. Ne Kadı Burhân galebe edebildi ne de Ahmed Bey
mağlûbâne döndü.
Lâkin Kadı Burhân, Ahmed Bey'e karşı kat'î bir galebe te'mîn [125] edemeyeceğini
anladığından Hâce Bey'le mukaddemen yapdığı teklîfâtı tekrâr etdi. Ahmed Bey bunun üzerine
Turhal'dan dönüp Çengel mevki'ine kadar gelmişdi.
Burada mukaddemen Emîr Fahreddîn Ahmed Bey'in taleb etdiği Kastamonu kuvve-i
imdâdiyyesi İsfendiyâr Bey'in idâresinde olarak henüz gelebilmiş olduğu görüldü. İsfendiyâr
Bey, Emîr Ahmed Bey'in kayınbirâderi oluyordu. Yüksekten atıp tutarak Ahmed Bey'i
döndürdü.
Emîr Ahmed Bey, kendi askerini güzelce tertîb ederek İsfendiyâr Bey'in askeriyle
Çengel mevki'inden geri döndü. Komenât üzerinden Turhal'a geldi. Kadı Burhân'ın
mağlûbiyetini özleyen Seydî Hüsâm, bu haberi derhâl Kadı Burhân'a yetişdirdi.
Kadı Burhân, bu haber üzerine dönüp Kazova'ya geldi. Ahmed Bey'in Turhal'a geldiğini
duyunca Turhal üzerine yürüdü. Turhal civârında iki asker bir daha çarpışdı. Lâkin İsfendiyâr
Bey, âdetâ bir seyirci şeklinde durdu. Pek nâdir olarak harbe iştirâk ediyordu. Harb yapan
Amasya askeriydi.
Ahmed Bey, İsfendiyâr Bey'in kuvve-i imdâdiyyesinden bir hayır ve menfa'at
olamayacağını cezm etmiş, Kadı Burhân da oldukça zedelenmiş, harbe devâmdan bir fâ'ide
olmadığını anlamışdı.
Bunun üzerine her iki taraf da sâniyen uzlaşdı. Ahmed Bey, İsfendiyâr Bey'le beraber
dönüp Amasya'ya geldi. Kadı Burhân da Zile'ye [126] gidip on gün kaldı. Sonra buradan da
kalkıp Sivas'a gitdi.
Çünkü Kadı Burhân, meşâhîr-i ümerâdan Kutlu Beyzâde Ahmed Bey'in 528 havâlî-i
Sivas'ı vurup yağmâ ve Sivas'ı tehdîd etdiğine dâ'ir feryâd-nâmeler almışdı. Harbe devâm
edemediğinin bir sebebi de bu idi.
Amasya emîri Fahreddîn Ahmed Bey, 783 senesi evâhirinde Amasya'ya emîrâne girdi.
İsfendiyâr Bey'i Kızlar Sarâyı'na indirdi. Askerini de lâzım gelen yerlere yerleşdirdi. Harbin
açdığı yaraları sarmağa çalışdı.
Bu muhârebede Kadı Burhân, Amasya emâretinden hiçbir şey kazanamadı. Ancak Hacı
Şâdgeldi Paşa'nın katlinden istiklâl kazandı. Fakat Amasya emâretinin zâyi'âtı mühimdi. Hacı
Şâdgeldi Paşa'nın zayâ'ı, zâyi'âtın en büyügü idi. Sonra Sinop vilâyeti, Ahmed Bey'in
kayınpederi Bâyezîd Bey'in idâresine geçdi. Canik ve Samsun emîri Tâceddîn Bey, kendi
başına hareket etmeye başladı.
Fazla olarak İsfendiyâr Bey, Amasya'da yerleşip oturmakda idi. Bunun tûl-i ikâmeti
Bâyezîd Bey'in Amasya ve mülhakâtını istîlâ edeceğini ihsâs ediyordu. Osmâncık emîri
Beyleroğlu Mahmûd Bey Amasya emâretini tanımıyor, Bâyezîd Bey'e itâ'at ediyordu.
Emîr Ahmed Bey, bir tarafdan Kadı Burhân'ın diğer tarafdan Canik beyi Tâceddîn
Bey'in tecâvüzât ve desâyisinden bîzâr olmuşdu. Kadı Burhân'ın [127] teşvîkâtına kapılan
Cavunkar (Çonkar) Oğulları'nın dâhilde gâret-gerâne ve eşkıyâ-vârî hareketleri emâreti daha
ziyâde dûçâr-ı za'f ediyordu.
Ahmed Bey, âkil ve dûr-bîn bir zât idi. Pederinin vezîri olan Torumtayzâde Sirâceddîn
Muhammed Çelebi, harbden mecrûhan gelmişdi. Onu makâm-ı vezâretde ibkâ etdi. Amasya
ümerâsının en ihtiyârı olan Halifetzâde Alâ'eddîn Alî Bey'i kendisine müşteşâr ve mu'în ittihâz
etdi.

528 Bu Ahmed Bey, Akkoyunlu Kabîlesi re'îsi olan Ahmed Bey'dir.
737
439