Page 450 - 1-4_2
P. 450
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Karamânzâde Alî Bey'i tutup i'dâm ve Konya vilâyetini memâlikine ilhâk ederek tarafından
Gömlüoğlu Ali Paşa'yı Konya beylerbeyi nasb ve Alî Beyzâde Mehmed Bey'i de Bursa'ya
gönderip habs etdirdi.
Bundan sonra Yıldırım Bâyezîd, dönüp Kayseriyye üzerine yürüdü. Kadı Burhân'ın
Kayseriyye beyi yapdığı Emîr Şeyh Mü'eyyed, Karamânîler'le ittifâk ederek Kadı Burhân'a
zâten isyân etmek üzere idi.
Şeyh Mü'eyyed Bey, Kadı Burhân'ın ef'âl ve etvâr-ı mütehakkimâne ve
müstebidânesinden dolayı bîzârdı. Yıldırım Sultân'ın Karamânîler'i perîşân ederek
Kayseriyye'ye döndüğünü haber aldıkda derhâl istîmân edib Kayseriyye'yi teslîm etdi.
Kayseriyye emâretinde ibkâ edildi.
Yıldırım Bâyezîd, Kayseriyye'den Kastamonu üzerine gitdi. Kastamonu beyi
Candâroğlu Süleyman Şâh ile harb ederek onu da Sinop'a kaçırdı. Bu esnâda Kadı Burhân,
ikinci def'a Amasya havâlîsine gelip Merzifon sahrâsına inmişdi.
Amasya beylerbeyi Ahmed Paşa, Canik beyi Alp Arslan Bey, [150] Yıldırım Sultân'a
arz-ı keyfiyyet ederek istimdâd etmişlerdi. Kadı Burhân da Merzifon'dan kalkıp Amasya
boğazını geçmiş, şehre cebren girmiş, Ahmed Paşa da kaleye tahassün ederek müdâfa'aya
devâm ediyordu.
Kadı Burhân, mükerreren harb ederek aralıkda hurûc hareketi yapan Osmanlı
askerinden birkaçını şehîd etmekle i'lân-ı sürûr ediyor, Amasya kalesinin kendisine teslîm
edilmesini musırrâne istiyor, fakat buna bir türlü muvaffak olamıyordu. Bu aralıkda Şeyh
Necîb, habsden çıkarılıp Kadı Burhân'a verilmişdi.
Yıldırım Sultân Bâyezîd, Kastamonu emâretine Süleyman Şâh'ın birâderi İsfendiyâr
Bey'i nasb ederek Amasya'ya müteveccihen hareket etdi. Sür'atle gelip Merzifon sahrâsına
kondu. Kadı Burhân, Osmânoğlu'nun geldiğini haber aldığı anda Amasya'dan firâr etdi.
Burada Azîz bin Erdeşîr, "Bezm ü Rezm"inde "Tâceddîn Oğulları'yla Amasya emîri,
sultâna karşı sulh ve müsâlemet ricâsında bulundukları hâlde gizlice, sultânın Amasya'da uzun
müddet oturduğunu, askerinin etrâfa dağıldığını, erzâkının tükendiğini Osmânoğlu'na
bildirdiler. Onu birtakım hiyel ve desâyisle kaldırdılar. Osmânoğlu müdhiş ve ağır bir askerle
Kastamonu'dan gelip Merzifon sahrâsına indi", dedikden sonra Kadı Burhân'ın firârını şöyle
anlatıyor:
"Sultân Amasya'da çok oturmuş, askerini erzâk tedârik etmek üzere her tarafa
dağıtmışdı. Osmânoğlu'nun ağır askerle Merzifon'a geldiğini [151] haber aldıkda tedârikât-ı
askeriyyesini ikmâl etmek üzere Amasya'dan kalkıp Turhal üzerine hareket etdi".
Yıldırım Sultân, Merzifon'dan kalkıp Amasya'ya ikinci def'a 793 senesi evâ'ilinde geldi.
Derhâl Kadı Burhân'ın ta'kîbine asker gönderdi. Tokat'ı zabt edib kendisine sadâkatler ibrâz
eden Amasya beylerbeyi Ahmed Paşa'yı taltîf ve ammizâdesi olan Süleyman Şahzade Kutlu
Bey'i Tokat emîri yapdı. 537
793 senesinde Karamânîler tarafından Konya kadısı olup azl edilen İzzeddîn Hasan
Çelebi ile sülâle-i Dânişmendiye'den Felekeddîn Bey bin Emîr Sa'deddîn ed-Dânişmendî
Amasya'ya geldiler. Amasya beylerinden Eretnazâde Abdullah Bey, Torumtayzâde Kaya Bey,
Ahmed Paşa'nın akrabâsından Mukbil Beyzâde Ömer Bey nâ'il-i ze'âmet oldular.
Burada Azîz bin Erdeşîr diyor ki: "Sultân, Osmânlılar'la Tokat kurbunda harb ederek
Osmânoğlu'nu hezîmete uğratdı (!). Hayli şeylerini [152] iğtinâm etdi. Eğer Kastamonu beyi
537 Türkiye Târîhi'nde Yıldırım Bâyezîd Bey'in cülûsuyla Konya'nın istîlâsı 793 senesinde gösterilmiş,
mu'âsırlarımız da bunu 793 târîhli sikkesiyle istişhâd ederek muhikk görmekdedirler. Hâlbuki o zamânın Mısır
müverrihlerinden İbni Hacer Kitâbü'l-İnbâ'sında ve Sultân Fâtih'in ser-müneccimi Ahmed Çelebi
"Kitâbü'l-Acâ'ib"inde Sultân Murâd-ı Evvel'in şehâdetini 790 senesinde ve Makrîzî de "Kitâbü's-Sülûk"unda
Konya ve Kayseriyye'nin Sultân Bâyezîd tarafından zabt edildiğini 792 senesinde kayd etmişlerdir. Evâ'il-i
Osmâniyye'de sikke târîhi, sikkenin basıldığı yılı göstermekde olup basdıran pâdişâhların târîh-i cülûsuyla
alâkadâr olmuş değildi.
747
449