Page 451 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 3

Süleyman Paşa ve Karamânoğlu Alî Bey, hazret-i sultân ile ittifâk etseydiler Osmânoğlu'na
haddini bildirmek sultân için işden değildi (!), onlar da kurtulmuş olurlardı".
Yıldırım Sultân, Amasya'dan kalkıp ordusuyla beraber Ankara'ya, buradan Bursa'ya
gitmiş, Amasya'yı muvakkaten Kadı Burhân'ın hücûm ve gâretinden kurtarmışdı. Kadı Burhân,
Sultân Bâyezîd'in avdetini haber aldıkda en ziyâde kıskandığı Kayseriyye'yi tahlîse koyuldu.
Kayseriyye beyi Emîr Şeyh Mü'eyyed, Sultân Bâyezîd tarafından nasb edilmiş idi. Kadı
Burhân, bunu Şeyh Mü'eyyed Bey'in isyân etdiğine haml ederek Kayseriyye'ye hücûm etdi.
Şeyh Mü'eyyed Bey'i kendisine mu'în olan avenesiyle tutup i'dâm etdirdi (794).
Kadı Burhân, bununla kalmadı. Kayseriyye'den dönüp Tokat'ın ahzına tedârik
görüyordu. Bunu haber alan Amasya beylerbeyi Ahmed Paşa ma'iyyetine aldığı askeriyle
Amasya'dan kalkıp Tokat'a buradan da Artukâbâd'a gitdi. Fakat orada hasta oldu. Nihâyet 795
senesi zilhiccesinde vefât etdi.
Devâtdâr Ahmed Paşa'nın oğullarından Şâdgeldi, Keygeldi, Alî, Mustafa Beyler'le
kızlarından Kadem, Şehzâde, Ehlî Hâtunlar ma'rûf idiler. Dîvân kâtibi Toganşâhoğlu
Bahâ'eddîn Ömer Çelebi, tabîb-i hâsı el-Hâc Şücâ'eddîn İlyâs Çelebi pek meşhûr idi. 538
Devâtdâr Ahmed Paşa, Tokat'a giderken birâderi Mustafa Bey'i Amasya'da [153]
emâret kâ'im-makâmı nasb etmişdi. Müşârün-ileyhin vefâtı Sultân Bâyezîd'e arz ve i'lâm
edildikde yerine emîr-i müşârün-ileyh Mustafa Bey nasb ve ibkâ edilerek Ahmed Paşa'nın
arzusu yerine getirilmiş oldu.

Musliheddîn Mustafa Bey
Emîr-i sâbık el-Hâc Şâdgeldi Paşa'nın üçüncü mahdûmu olup 795 senesi zilhiccesinde
kâ'im-makâm-ı emâret ve 796 senesi saferinde Amasya beylerbeyi ya'nî emîr-i kebîr oldu.
Yine 795 senesi hılâlinde Sultân Bâyezîd'in vezîri Mehmed Paşa'nın 539 vefâtıyla
Candârlızâde Alâ'eddîn Alî Paşa vezîr olarak Eflâk harbine me'mûr olmuş Amasya'dan hayli
asker ve beyler dâru'l-harbe gitmiş, Ahmed Paşa'nın ma'iyyetinde olan vilâyetin kuvve-i
muhâfazası avdet etmişdi.
Kadı Burhân, askerinin bütün levâzım ve erzâkını çapulculukla te'mîn eden bir adamdı.
Amasya askerinin Avrupa dâru'l-harbine gitdiklerini haber aldı. Kalan kuvve-i muhâfazayı az
gördü. Yine tecâvüzâta başlayıp 796 senesinde Tokat havâlîsini vurup târâc etdiğine binâ'en
Amasya [154] emîri Mustafa Bey, Sultân Bâyezîd'e arz-ı keyfiyet ve istimdâd etmekle beraber
vilâyeti müdâfa'a ediyordu.
Bu esnâda Kadı Burhân için bir hasım türemişdi: Diyârbekir ve havâlîsine müstevlî olan
Akkoyunlu aşîreti re'îsi Kutlu Beyzâde İlik Osmân Bey. Buna "Kara İlik" de denirdi. İlik
Osmân Bey, Kadı Burhân'ı oldukça tazyîk ediyordu.
Çünkü Kadı Burhân, Sivas emâretine kanâ'at etmiyor, Sivas etrâfında olan memâliki
zabt ve istîlâ etmek hırsıyla her tarafa saldırıyor, bütün ümerâ-yı etrâfın adâvetini kazanıyordu.
Erzincân emîri Mutahhereddîn Tayerten Bey ile de mükerreren harb edib gâh gâlib, ba'zen de
mağlûb oluyor, bir türlü râhat duramıyordu.
Sultân Bâyezîd, Kadı Burhân'ın tecâvüzâtından müte'essir olup Niğbolu
muzafferiyetinden sonra Anadolu beylerbeyi Timurtaş Paşa'yı bir kuvve-i kâfiye ile Amasya'ya
gönderdi. Timurtaş Paşa, 798 zilka'desinde Amasya'ya geldi. Amasya'dan aldığı kuvveti de
kendi kuvvetine ilâve ederek Kadı Burhân üzerine yürüdü.

538 Ahmed Paşa'nın Amasya'da taharriyâta rağmen kabri bulunamadı.
539 Türkiye Târîhi'nde vezîr Mehmed Paşa'nın nâm u nişânı yokdur. Hâlbuki Mehmed Paşa'nın vezâreti ve
mahdûmları Müştemilzâde demekle meşhûr olan Alî, Abdülmecîd Begler kayden bulunmuşdur.
748
450