Page 593 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hasan Paşa-Yörgüç Paşazâde
Amasyalıdır. Ümerâdan Mehmed Bey bin Hasan Bey bin Alî Bey’in mahdûmudur.
Pederinin irtihâlinde nâ’il-i ze’âmet olup Rûmeli muhârebâtında yararlığı görüldüğünden
mükerreren Amasya alaybeyi, ba’dehû mîrlivâ olup sancâkları devr etdi.
974’de Sultân Selîm-i Sânî’nin cülûsundan sonra Canik sancâğından Kefe Beylerbeyi
oldu. 980’de ma’zûlen Amasya’ya gelip 981’de Şehr-i zor Beylerbeyi olduğu hâlde gitdi. 983
senesi evâ’ilinde vefât etdi. [379] Şecî’, mukdim olup dîvân kâtibi Mehmed Efendi ve hazînedâr
ve kethüdâsı da Rıdvan Ağa’dır.

Hasan Efendi -Me’ânîci
Amasyalıdır. Esbak Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderris-i meşhûru Şeyhîzâde Abdî
Çelebi ahfâdından Sultân Bâyezîd câmii vâ’izi Mevlânâ Alî Çelebi bin Muhyiddîn Mehmed
Çelebi mahdûmudur.
Amasya fuzalâsından tahsîl-i ulûm edib Amasya’da ders-i âm olarak Ayâs Ağa medresesi
müderrisi oldu. Fazl ü irfânı hüsn-i takrîr u beyânı kemâlde olduğundan talebe-i ulûm, halka-i
tedrîsine akın ederek şâkirdân-ı irfânı fevka’l-âde çoğalıp iştihâr etdi.
972 zilka’desinde Sokullu Mehmed Paşa sadr-ı a’zam oldukta fâzıl-ı müşârün-ileyhi
İstanbul’a da’vet edib mahdûmu Han İbrâhim Paşa’ya mu’allim nasb ederek kadrini a’lâ etdi.
Ancak meşreb-i fenâdan hissedâr olmağla menâsıb-ı dünyeviyyeye i’tibâr etmeyip ba’zı
vezâ’if-i ilmiyye ile kanâ’at eyledi.
On dört yıl kadar sadr-ı müşârün-ileyhin sarâyına mülâzemet [380] ve evlâdını ta’lîme
hizmet edib hayli nüfûz u hürmet gördü. Müşârün-ileyhin şehâdetinden üç yıl sonra 990 senesi
hudûdunda dâr-ı na’îme rihlet etdi. Fâzıl, usûl u me’ânîde mâhir, gâyet müttakî, müteşerri’,
âbid, ulûm-ı Arabiyyede müsellem-i âlem idi.
Metn-i miftâhı ihtisâr edib güzel şerh ve tehzîb etdi. Kerîmesini birâderi Hüseyin Efendi’nin
mahdûmu Mehmed Efendi’ye verdi. Amasya ricâlinden hayli zevâtın bâdî-i ikbâli olmuştu. Sokullu
Mehmed Paşa nezdinde nâfizü’l-kelim idi.

Hasan Efendi-Havzalızâde es-Seyyid
Amasyalıdır. Sultân Selîm’in Çaldıran galebesini müte’âkib Îrân’dan Amasya’ya gelen
es-Seyyid Muhyiddîn Mehmed Havzevî mahdûmu ve es-Seyyid Haydar Çelebi’nin birâderidir.
“Pederi Havzalı Seyyid Muhyiddîn Çelebi” demekle meşhûr bir nakîb idi.
Amasya’da tevellüd ve tahsîl-i ma’ârif edib Amasya vâlîsi Şehzâde Sultân Mustafa’nın
zamânında mukâta’ât emîni, ba’dehû Amasya sancâğı muhassılı oldu. Bir müddet [381]
Amasya dârb-hânesi emîni, ba’dehû Hüseyin Ağa vakfı mütevellîsi olduğu hâlde 990 senesi
şevvâlide vefât etdi. Kâtib, ehl-i ma’ârif, muhâsib idi. Mahdûmu Şerîf Mehmed Paşa’dır.

Hasan Efendi-Sa’dî Çelebizâde
Amasyalıdır. Kibâr-ı kudâttan Ahîzâde Sa’dî Çelebi bin Sinan Çelebi mahdûmudur. “Mevlânâ
İzzeddîn Hasan Çelebi” demekle meşhûr olup Amasya’da fuzalâdan tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm
ve müderris-i be-nâm oldu.
Ammizâdesi Mehmed Efendi’nin 979 ramazânında sadr-ı Anadolu olduğu esnâda
Hüseyin Ağa müderrisliğinden Tokat kâdısı olarak silk-i kudâta girdi. Ba’dehû, Ankara,
Kayseriyye kazâlarına nâ’il olup 991 hudûdunda vefât etdi. Kibâr-ı kudât ü ulemâdan bir zât-ı
sütûde-simât idi. Mahdûmu Sa’dî Çelebi mevâlidendir.

Hasan Bey-Kaya Paşazâde
Amasyalıdır. Torumtay Gâzi ahfâd-ı kirâmından ve Kaya Paşa evlâdından Dursun Bey
bin Mehmed Çelebi’nin mahdûmudur. Kibâr-ı züamâdan olup Kafkas muhârebâtında [382]
mîrlivâ oldu. 1000 târîhinden sonra vefât etdi. Mahdûmu Dursun Bey birâderi Mehmed Bey’dir.

587
592