Page 596 - 6-8
P. 596
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Orada terakkî ederek bölük ağası 1028’de yeniçeri ocağında silahdâr ağası oldu. 1031
senesi recebinde zuhûr eden vak’a-i Osmâniyyede, Amasya’ya i’zâm edilip Abaza Mehmed
Paşa’nın isyânında ibrâz-ı hizmetle memdûhen 1036’da vefât etdi. Şecî’, ehl-i hizmet idi.
Oğulları Mehmed, Ca’fer Ağalara “Kara Hasan oğulları” dendi. Ca’fer Ağa 1041’de bilâ-
veled vefât edib Mehmed Ağa’nın oğulları Hasan Ağa ile Zor Mustafa Paşa’dır. Hasan Ağa’nın
evlâdı Kara Hasanzâdeliğini muhafaza edib bunlardan Îcâd Mustafa Ağa 1241’de maktûlen
vefât etdi. Bunun hafîdi Şefîk Mehmed Efendi’dir. [389]
Hasan Efendi-Veysîzâde eş-Şeyh
Amasyalıdır. Gümüşlüzâde hânedânından Ahmed Çelebi bin Abdurrahmân Efendi bin
eş-Şeyh Üveys el-Halvetî mahdûmudur. Ulemâdan tahsîl-i ulûm ederek eş-Şeyh Mehmed
Halvetî hizmetinde tefeyyüz edib Ya’kûb Paşa zâviyesi şeyhi ve mütevellîsi oldu.
Bir müddet sonra meşîhat ve tevliyetten azl edilip 1027’de sânîyen şeyh ve mütevellî
oldu. 1031’de sânîyen azl edilip 1034’de sâlisen şeyh ve mütevellî oldu. Bu def’âsında sâbit-
kadem olup Gümüşlüzâde câmii vâ’izi olarak va’z ü tezkîr ile iştigâl etdiği hâlde 1043 senesi
evâsıtında vefât etdi. Âlim, sâlih, vâ’iz idi. Mahdûmu Mustafa, Şemseddîn Ahmed Efendilerdir.
Hasan Efendi-Rûmî
Amasyalıdır. Kâdızâde İlyâs Efendi’nin mahdûmu olup hutût-ı mütenevvi’ayı ahz ve
ma’ârif tahsîl ederek İstanbul’da mâliye kalemine girdi. Orada tefeyyüz ederek [390] mukâta’a
kâtibi oldu. 1006 senesi şevvâlinde Amasyalı Gonçazâde Hızır Paşa vezâretle Mısır vâlîsi
oldukta dîvân kâtibi olarak beraber Mısır’a gitdi.
Orada emvâl-i Mısriyye’nin ıslâhına bezl-i makdûr ederek sıyt ü şöhret kazandı. Ba’dehû
efendisi kubbe-nişîn olarak İstanbul’a geldikte beraber gelip vefâtına kadar hizmet-i kitâbetinde
bulundu. 1018’de müşârün-ileyhin irtihâline binâ’en tezkire-i sadâret oldu.
1020’de Mısır defterdârı olup sânîyen Mısır’a gitdi. Orada yedi yıl kadar îfâ-yı hizmet
ederek 1027’de Mısır ümerâsından oldu. 1035’de sânîyen Mısır defterdârı olup Lâdiklizâde
Bayram Paşa’nın zamân-ı vilâyeti hitâma erdikte 1038’de azl edildi.
Ba’dehû ihtiyâr-ı tekâ’üd edib ba’zı hayrât ihdâsıyla emlâkini vakf edib 1044’de vefât
etdi. “Vakf-ı Hasan-ı Rûmî-i Defterî” demekle meşhûr olan vakfı üç asır kadar devâm etdi.
Hatt-ı siyâkatta mâhir, hattât, ma’âriften haberdâr idi. [391]
Hasan Paşa-Yörgüç Paşazâde
Amasyalıdır. Yörgüç Paşa vakfı mütevellîsi olan evlâdından Mehmed Bey’in
mahdûmudur. Dergâh-ı âlî çavuşânı silkine dâhil olup hayli müddet tahsîlât-ı mâliyede istihdâm
edildi. Nihâyet 1019 senesi rebîülevvelinde Amasya muhassılı ve zilhiccesinde Sivas defterdârı
oldu.
Sivas vâlîsi Vezîr Ca’fer Paşa’ya kendisini sevdirdiğinden müşârün-ileyhin inhâsıyla
1021 senesi rebîülâhirinin on birinci günü Amasya sancâğı beyi olup defterdârlık uhdesinde
kaldığından birâderi Hakalacı Mustafa Bey mütesellimi oldu.
1022 senesi şa’bânının evâsıtında vâlî Aydın sancâğına kaldırıldığı esnâda bu da Suğla
sancâğına nakl edilip 1023 senesi şevvâlinde ma’zûlen Amasya’ya geldi. 1024 şa’bânında
Çorum, 1026 saferinde Erzincan sancâğı beyi ve sene-i mezbûre şevvâlinde Kars ve 1028 senesi
evâ’ilinde Batum Beylerbeyi oldu.
1029’da Mar’aş eyâletine nakl-i me’mûriyet edib [392]İstanbul’a geldi. Hâce-i Sultânî
Amasyalı Ömer Efendi’nin mazhar-ı himâyesi olduğundan Mar’aş’a gidip halkın şikâyetlerini
mûcib hareketleri Lehistân harbinden dolayı geçiştirildi. 1031 senesi evâ’ilinde azl edilip
recebte vak’a-i Osmâniyye zuhûruyla Amasya’ya gönderildi. Üç yıl kadar menkûb olup
1034’de Ankara mutasarrıfı oldu. Bir sene sonra azl edilip Sonisa’da tekâ’üd vazîfesiyle ikâmet
etdirildi.
590
595