Page 605 - 6-8
P. 605
Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hasan Ağa-Birâder
Merzifonludur. Marınca karyesinden Gâzi Oruç Bey bin Alî Ağa’nın oğludur. Bu da
sipâhî olup birâderi Kara Mustafa Paşa’nın vezâretinde harem kethüdâsı ba’dehû arpa emîni ve
1079’da ganem emîni olduğu hâlde 1083 senesi evâhirinde vefât etdi. İstanbul ricâlinden
nâfizü’l-kelim, makbûl-i erkân bir zât idi. Mahdûmları Hüseyin Paşa ile ricâlden Mehmed
Ağa’dır ve amcası Hüseyin Ağa da mâ’rûfdur.
Hasan Ağa-Dedezâde
Köprülüdür. Sadr-ı a’zam Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın dedesi Yûsuf Ağa
mahdûmudur. Sipâhî meşâhîrinden olup Köprülü Mehmed Paşa’nın ma’iyyetinde bulunarak
sadâretinde [421] ta’ayyün edib Köprü voyvodası oldu. Fakat ahvâl ü harekâtından dolayı azl
edilip Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın lütfu sâyesinde Amasya’da evkâf-ı Sultâniyye
mütevellîsi oldu.
Ba’dehû İstanbul’a gidip, hemşîrezâdesi olan sadr-ı müşârün-ileyhin dâ’iresinde harem
kethüdâsı ba’dehû sadâret kapıcılar kethüdâsı oldu. Fakat huşûnet-i tab’ı ba’zı ricâl-i devleti
dil-gîr etdiğinden 1082’de tekâ’üde sevk edilip 1085’de vefât etdi. Mahdûmları el-Hâc Hüseyin
Paşa ile Mehmed, Mustafa Ağalardır.
Hasan Bey-Kelekcizâde
Amasyalıdır. 1065’de vefât eden Amasya a’yânından Mehmed Bey bin Kelekci Hüseyin
Ağa’nın mahdûmudur. Züamâdan olup 1058’de Amasya subaşılığına ta’yîn edilerek tûl-i
müddet bu vazîfesini hüsn-i îfâ etdi.
1069’da Akdağ nâhiyesine subaşı olup nâhiyede zuhûr eden eşkiyânın def’ ü tenkîline
me’mûr oldu. Bunu hüsn-i îfâ ve tenkîl-i eşkiyâda ibrâz-ı liyâkât eylediğinden 1071’de [422]
Amasya alaybeyi, 1072’de Merzifon voyvodası, 1075’de sânîyen Amasya alaybeyi oldu.
1076’da hüsn-i idâre ve hizmeti takdîr edilerek mîrlivâlıkla Eğin ve 1079’da Sinop
sancâkları beyi olup Kandiye muhârebesine me’mûren Girid’e gitdi. 1081’de mecrûhen avdet
edib tekâ’üd edilerek 1086’da vefât etdi. Şüc’ân-ı ümerâdan müdebbir bir zât idi. Mahdûmları
Mehmed, Alî Beyler ve birâderi Mustafa Bey’dir. Evlâdı yakın zamânlara kadar yaşamaktaydı.
Hasan Efendi -Dersi‘âm
Amasya’da bi’t-tahsîl ders-i âm olup tûl-i müddet tedrîs-i ulûm etdi. Medâr-ı ma’îşet
olmak üzere 1069’da Hacı Hamza Bey mescidi cüz-hânı ve 1073’de imâmı olduğu hâlde 1090
sâline doğru vefât etdi. Ulemâdan hâfız-ı Kur’ân-ı Kerîm, sâlih bir zât idi.
Hasan Ağa-Geyiklili
Amasya’nın cenûbunda kâ’in Kızılca karyesi civârında Geyikli nâm-ı diğer Küçük
Kızılca karyesinden Sipâhî Mehmed Ağa’nın [423] oğludur. Vâlidesi Hüsâmeddîn Temannâyî
evlâdından Fâtıma Hâtun’un vefâtında Hüsâmeddîn vakfına mütevellî olarak Amasya’da
ikâmet edib sipâhî oldu.
Köprülü Mehmed Paşa’nın Macaristân harbinde ibrâz-ı şecâ’at ederek iştihâr edib Deli
Emîr Mehmed Paşa’nın kethüdâsı olduğundan Amasya sancâğına mükerreren mütesellim ve
evkâf-ı Sultâniyeye mütevellî ve Girid muhârebesinde ibrâz-ı liyâkat edib dergâh-ı âlî
kapıcıbaşılarından oldu.
On yıl kadar devr-i hidemât ederek 1091’de mütekâ’id olduğu hâlde 1092 senesi
evâhirinde vefât etdi. Meşâhîr-i a’yândan şecî’, mukdim, müdebbir bir hânedân idi.
Mahdûmları Mehmed, Mustafa Ağalardır. Bunlara ve evlâdına “Geyiklilioğulları” dendi.
Mehmed Ağa Hüsâmeddîn Ağa vakfına mütevellî olup 1121’de vefât etdi. Mahdûmları
Abdullah, Ömer, İsmâ’îl Ağalardır. Mustafa Ağa da birâderinden sonra mütevellî olup 1136’da
599
604