Page 611 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hasan Bey-Yörgüç Paşazâde
Amasya eşrâfından Mustafa Bey’in mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde ceddi evkâfına
mütevellî ve meclis-i a’yân a’zâsı olduğu hâlde 1118 senesi evâhirinde vefât etdi. Mahdûmu
Mehmed Bey’dir. Köprülü Hasan Ağa bin Mustafa Ağa da birâderi Abdûlbâkî Paşa’nın
kethüdâsı olup bu esnâlarda vefât etdi.

Hasan Paşa-Firârî es-Seyyid
Amasyalıdır. Nalband esnâfından iken Amasya’nın eşrâfı sırasına geçen Çırçırlı Abdullah
Ağa’nın mahdûmudur. 256 Buna Girgirli-Gergerî denirken Amasya’nın Gök medrese
Mahallesi’nde Çırçır civârında ikâmet eylediğinden Çırçırlı dendi. Gerger Kerkük’ün eski
adıdır.
Silahdâr Mehmed Ağa’nın târîhinde Şehr-i zorlu bir nalbandın oğlu olduğu yazılıdır.
Şehr-i zor eyâletinin merkezi, [439] o zamânlarda Gerger-Kerkük şehri idi. Pederi Abdullah
Ağa, nalband iken Bağdâdlıoğullarının sâye-i ikbâlinde tefeyyüz ederek “Çırçırlı el-Hâc
Abdullah Ağa” diye iştihâr etmiş, Kara Mehmedoğlu es-Seyyid Hasan Ağa bin Hüseyin
Ağa’nın kerîmesiyle evlenmiştir.
Es-Seyyid Hasan Paşa, bu Yeğen es-Seyyid el-Hâc Hasan Ağa’nın kerîmesinden
Amasya’da Gök medrese Mahallesi’nde doğdu. “Çırçırlıoğlu” demekle meşhûr oldu. Sipâhî
olup Amasya eşrâfından Hacı Veliyyüddîn Ağazâde Mehmed Ağa’nın kerîmesi … Hâtun ile
te’ehhül edib Amcazâde Hüseyin Paşa’nın dâ’iresi ağalarından oldu. 257
1095’de Hüseyin Paşa’nın Şehr-i zor’a Beylerbeyi olduğu esnâda beraber gidip paşaya
eyyâm-ı nekbetinde hayli yardımı dokundu. Paşa’nın eyyâm-ı vezâretinde hazînedârı ve birinci
def’a rikâb-ı hümâyûn kâ’im-mâkamı olduğu 1102 şa’bânında nâ’il-i i’tibâr olup dergâh-ı âlî
kapıcıbaşılarından oldu.
1105’de paşanın ikinci def’a rikâb-ı hümâyûn kâ’im-makâmlığında kapıcılar kethüdâsı
olarak şöhret kazandı. 1106’da [440] paşanın Sakız muhâfızı olup gitdiği esnâda azl
edildiğinden yine Hüseyin Paşa’nın dâ’iresine gitdi.
1109 senesi rebîülevvelinde Belgrad muhâfızı olan Hüseyin Paşa sadr-ı a’zam oldukta
beraber İstanbul’a gelip başbâkî kulu oldu. 1113 senesi saferinde kethüdâ-yı sadr-ı âlî olup
kesb-i ta’ayyün etdi.
Ancak bu kethüdâlığında ba’zı nâ-sezâ harekâtı olduğu Sultân Mustafa-yı Sânîye ismâ’
edildiğinden azli emr ü irâde edildikte sadr-ı müşârün-ileyhin ricâsı üzerine 1113 senesi
zilhiccesinin gurresinde vezâretle Şehr-i zor vâlîsi olup İstanbul’dan gitdi.
1114 senesi rebîülâhirinde Hüseyin Paşa’nın sadâretten isti’fâsı üzerine Daltaban Mustafa
Paşa sadr-ı a’zam olup Bağdâd eyâletinden İstanbul’a hareket etdikte Bağdâd eyâleti muhâfızı
olup hareketi emr edilmişti.
Öteden beri Mustafa Paşa, sâhib-i tercemenin hasm-ı cânı olduğundan İstanbul’a
vusûlünde müşârün-ileyhin ba’zı ahvâl ü harekâtını arz ederek i’dâmına fermân alıp [441]
öteden beri vüzerânın i’dâmında istihdâm edilen Kürd Kara Bayram Ağa’yı Şehr-i zor’a
gönderdi.

256 Amcazâde Hüseyin Paşa’nın vakfiyesinde 1113 şa’bânında “kethüdâ-yı sadr-ı âlî iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim
câmi’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim zü’l-câhi’r-refî’ ve’l-kadri’l menî’ es-Seyyid Hasan Ağa bin Abdullah Ağa”
diye görüldü.
257 Amasya sicilinde pederinin ve kendisinin Amasya’da Gök Medrese Mahallesi’nde ikâmet etdiği ve 1117’de
târîhli vakfiyesinde de Hâcı Veliyyüddîn Ağa-zâde Mehmed Ağa’nın kerîmesiyle te’ehhül eylediği yazılıdır.
Kezâlik nakîbü’l-eşrâf sicillâtında Yeğen es-Seyyid el-Hâc Hasan Ağa bin Hüseyin’in ve bunun kerîmezâdesi
es-Seyyid Hasan Ağa bin Abdullah Ağa’nın Amasya sâdâtından oldukları yazılı görüldü. El-yevm Amasya’da
“Çırçırlıoğulları” vardır.

605
610