Page 615 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

hayâtında ikrâz eylediği üçbin kuruşu 1126’da mevkûfâtcı iken bi’l-muhâkeme Paşa’nın
veresesinden aldığı i’lâmı da görüldü.
Fenn-i mi’mârîde mahâret ü iktidârını âsârıyla göstermiş, erbâb-ı ma’ârifden kerîm,
sâhib-i hayrât bir zât idi. Atîk Alî Paşa câmii harîminde kâ’in menzil-i kebîrini evlâdına vakf
etmişdi. Mahdûmları Hüseyin, Feyzullâh Efendilerdir. Kerîmesi Ayşe Hânım’dır. Hüseyin
Efendi de ricâlden olup 1155’de vefât etdi. Mahdûmu Sa’dullâh Bey’dir. Dâmâdı Amasyalı
Yûsuf Efendizâde şeyhü’l-kurrâ Hâfız Mehmed Efendi’dir.

Hasan Efendi-İmâm Hâce
Sâlih oğludur. Amasya’da İsmâ’îl Efendi’den tahsîl-i ulûm ve hıfz-ı Kur’ân edib ders-i
âm ve hüsn-i sadâ ve hâline binâ’en 1107’de Pervâne Bey câmi-i şerîfine imâm oldu. Yıllarca
imâmet, tedrîs ve ta’lîm-i Kur’âna muvâzabet ederek 1117’de ilk def’a Mi’mâr Hasan Efendi
mektebine mu’allim ve bâ’dehu câmi-i mezbûra kürsî şeyhi olduğu hâlde 1129 senesi
evâhirinde vefât etdi.
Âlim, sâlih, kâri’-i Kur’ân, hâfız-ı mücevvid bir zât idi. [453] Mahdûmları İsmâ’îl, Sâlih
Efendilerdir. Bunlar müştereken câmi-i mezkûra imâm olup İsmâ’îl Efendi 1149’da ve Sâlih
Efendi de 1162’de vefât etdi. İsmâ’îl Efendizâde Mustafa Efendi imâm olup 1172’de imâmeti
mahdûmu Hâfız Hasan Efendi’ye kasr-ı yed etdi. Bunlara “İmâm Hâcezâdeler” dendi.
Hâfız Hasan Efendi 1208’de vefât edib mahdûmu Osmân Efendi imâm oldu. Bu zât, kısa
boylu biraz şişko olduğu münâsebetle “Yumuk Osmân Efendi” diye iştihâr ve 1220’de irtihâl
etdi. Oğulları Abdullah, Mehmed Efendilerden Abdullah Efendi 1271’de ve Hâfız Mehmed
Efendi de 1276’da vefât etmişlerdir. Bunlara “Yumuk Osmânzâdeler” dendi.
Abdullah Efendizâde el-Hâc Mehmed Efendi sandık emîni olduğu hâlde 1293’de vefât etdi.
Amasya erkânından ma’dûd idi. Mahdûmları Osmân Nûrî, Ahmed Reşîd Efendiler’dir. Bunlara
da “Sandık Emînizâdeler” dendi. 1314’de yek-diğerini müte’âkib vefât edib gitdiler. Hayfâ ki
Bir âşık-ı şûride-dili yakdılar eyvâh
İmdâd ide bî-çâre yanık aşkına Allâh

belediye a’zâsındân mütedeyyin adamlardı. [454]
Hâfız Mehmed Efendi câmi-i mezbûr imâmı olup mahdûmları Ahmed, Abdulkâdir
Efendilerdir. Ahmed Efendi, “Hacı Müsevvid” demekle meşhûr fukahâdan olup imâmeti küçük
mahdûmu Hâfız Mehmed Rüşdü Efendi’ye kasr-ı yed ederek 1312’de Mekke-i mükerreme
civârında Cidde mevki’inde vefat etdi. Büyük mahdûmu Amasya müftüsü el-Hâc Hâfız
Mehmed Tevfik Efendi’nin tercemesi yukarıda yazıldı. Abdulkâdir Efendi de 1323’de vefât
etdi.

Hasan Efendi-Müftü
Gümüşlüdür. Amasya’da Mehmed Paşa müderrisi Çilîzâde Ömer Efendi’den ve
Merzifonlu Hacı Mustafa Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib Gümüş’e avdet etdi. Orada ders-i âm
olup iştihâr ederek Halîl Paşa müderris ve mütevellîsi Yûsuf Efendi’nin vefâtı üzerine Halîl
Paşa müderrisi ve 1127’de Gümüş müftüsü olduğu hâlde 1130’da vefât etdi.
Meşâhîr-i ulemâdan bir zât idi. Mahdûmu Mehmed Efendi Halîl Paşa müderrisi olmuştu.
1136’da Havza’da Fîrûz Ağa müderrisliğine nakl edilip sonra buradan da azl edilerek Gümüş’e
avdet edib 1145’de Mustafa Efendi’nin azliyle sânîyen Halîl Paşa müderrisi ve Gümüş müftüsü
oldu.
1147 senesinde azl edilip İstanbul’a gitdi. Şeyhülislâm Merzifonlu Dürrî Mehmed
Efendi’nin mazhar-ı himâyesi olup Gelibolu müderrisliği ve müftülüğüyle kayırdı. Orada 1160
hudûdunda vefât etdi. Âlim, fâzıl, fakîh, bir zât idi. Mahdûmları Ahmed, Abdullah,
Abdurrahîm Efendilere “Müftüzâde” dendi. Ahmed Efendi Şeyhülislâm oldu.

609
614