Page 613 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

hafîfeden sonra dârü’s-sa’âde ağası önlerine düşüb İncüli köşkde rikâb-ı kâm-yâba yüz
sürdüklerinde şehriyâr-ı kâm-kâr hazretleri vezîr-i müşârün-ileyhe hitâb buyurub: “Paşa sana
eyâlet-i Mısır ihsân-ı hümâyûnum olmuşdur” deyu buyurduklarında derûnunda cây-gîr olan
mühr ü vezâret sevdâsıyla Mısır kabûlüne ikbâl göstermeyüb “fermân şevketlü pâdişâhımındır.
Lâkin ben kulun Mısır vâlîsi olamam zirâ hezâr-âşinâ bir kulunuzum. Der-i devletden gelenlere
şâyet hazîne-i Mısır’dan şey’ virmekle müttehem olurum. Beni kurb-i hümâyûnundan
ayurmayub nizâm-ı devlet-i aliyyelerine sa’y gösterecek işlere istihdâm buyurun ki şevketlü
efendime murâd üzere hizmet ideyim” deyu cevâb ve tekrâr-be-tekrâr ibrâm olundıkca nükûl
itdiginden “var git” deyu meclis-i hümâyûndan tard olundu.
Lâkin yine şehriyâr-ı şefkat-medâr hazretleri “şunu katl etmekten Mısır’a râzı olsa
göndermemiz hayurlu idi” deyu kemâl-i merhamet-i mülûkânelerinden nâşî dârü’s-sa’âde ağası
Süleyman Ağa’ya “var Hasan Paşa’ya nush u pend eyle varsun Mısır’a nizâm virsün sonra dahi
iyi işlere istihdâm iderüz” deyu fermân buyurmalarıyla ağa-yı müşârün-ileyh dahi varub “Paşa
kardaş! Sen kiminle mu’âraza idiyorsun. Pâdişâh-ı İslâmın emr-i hümâyûnuna muhâlefet nice
mümkündür. İnadın sana sebeb-i [446] telef ü helâk olacağını fikr eyle” diyüb her çend ki nush
u pendde ifrât eyledi müfîd olmayub paşa-yı müşârün-ileyhe zikri mürûr eden esbâb-ı zâ’ifeye
rabt-ı kalb ile “mührün benden tahallüfi emr-i muhâldir” deyü imtinâ’da ısrâr edib şevketlü
pâdişâh-ı âlem-penâh hazretlerinin fermân-ı hümâyûnları ve dârü’s-sa’âde ağasının nush u
pendi aslâ kâr itmedi.
İnâdında bu mertebe pâ-ber-cây tesebbüt ü istikrâr olunduğundan sadr-ı a’zam haberdâr
oldukda derûnundan “hasma zafer-yâb-ı kahr ü tedmîr oldum” deyu mesrûr olmuş iken zâhirde
arz-ı te’essüf ederek “yazık, şu adamı bir âkil kimesnedir dirdim ve Mısır’ı kabûl edib gitmesün
isterdim.Lâkin ne çâre vebâlî boynuna bundan sonra böyle keyfiyyet-i hâli ma’lûm u mücerreb
bir adamı taşra salıvirmek bir tarîk ile tecvîz olunur ma’nâ degildür. Zirâ buradan sağ çıkacak
olursa bütün halkı başına cem’ idecekdir. Hemân şimdi tedâriki görülsün” deyü hakkında
gazab-ı âteşbâr-ı mülûkâneyi tahrîk etmekle Balık-hâne köşkü önünde i’dâd ü ihzâr olunan
bostâncıbaşı sandalına süvâr ve Üsküdar muzâfâtından Fenerbâğçesinde [447] i’dâmına şimşîr-
i kahr ü tedmîr der-kâr kılındı. (cilt 3 sahife 227)
Hülâsa Kara Bayram Ağa denilen bir yılanın terbiyesini görmüş Çorlulu Alî Paşa’nın
desâyis-i iblisânesiyle 1119 senesi cumâdelâhiresinin yirmi ikinci günü Fenerbahçe’de i’dâm
edildi. Orada medfûndur.
Çırçırlıoğlu es-Seyyid Hasan Paşa, ma’ârifden haberdâr, iş-güzâr, mu’tedil, muktedir ise
de mu’annid, ahmak, mağbûn bir zât olduğu şu vak’adan anlaşılır. Şâyân-ı dikkattir ki
Amasya’da ahfâdından Çırçırlıoğlu Mehmed Ağa sabâvetimiz zamânında ber-hayat olup aynı
evsâfa mâlik bir adamdı.
Mahdumları es-Seyyid Mehmed, Alî Beylerle sadr-ı esbak es-Seyyid Abdullah Paşa’dır.
Dîvân kâtibi kayın birâderi Mustafa Efendi ve kethüdâsı Amasya a’yânından Bağdâdlıoğlu
Mehmed Ağa idi. Oğullarından es-Seyyid Mehmed ve Alî Beyler Amasya’da ikâmet etdikleri
sicillât-ı şer’iyye ile ve sülâlesinin Amasya’da mevcûdiyyetiyle sâbittir.
Gâzi Mehmed Beyzâde es-Seyyid Abdullah Bey’in mahdûmu Âsafî [448] Ahmed
Bey’dir. Es-Seyyid Alî Beyzâde es-Seyyid Hasan, Mehmed Ağalarla es-Seyyid Hüseyin Paşa
ma’rûfdur. Es-Seyyid Mehmed Ağa’nın mahdûmu kibâr-ı Bektaşiyyeden es-Seyyid eş-Şeyh
Arslan Alî Baba olup tercemesi yukarıda geçti.
Firârî es-Seyyid Hasan Paşa’nın diğer mahdûmu sadr-ı esbak es-Seyyid Abdullah Paşa
olup “Boynueğri” demekle meşhûr ve 1174 şa’bânında Hâleb vâlîsi iken orada merhûm oldu.
Mahdumları es-Seyyid Ahmed, Mehmed, Sa’îd Beylerdir. Es-Seyyid Ahmed Beyzâde es-
Seyyid Alî Bey silâhşör-i şehri-yârî iken 1243’de vefât etdi. “Ağa Bey” demekle meşhûr idi.

607
612