Page 223 - 6-8
P. 223
Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Rıdvân Bey-Rüstem Beyzâde
Amasyalıdır. Mîrlivâ Uzun Rüstem Beyzâde Mustafa Bey’in mahdûmu ve meşhûr Gonca
Keyvân Bey’in birâderidir. [105] Amasya vâlîsi Şehzâde Sultân Mustafa’ya intisâb edib azaplar
ağası oldu. 960 senesi şevvâlinde müşârün-ileyhin şehâdeti üzerine ze’âmet verilip züamadan
ve 976’da ümerâdan görüldü. Ba’dehû vefât etdi.
Rıdvân Ağa-Enderûnî
Amasyalıdır. Eşrâftan Mehmed Beyzâde Abdullah Ağa’nın oğludur. Gençliğinde
enderûn-ı hümâyûn mektebine girip orada tahsîl ü terbiyye gördü. Tedrîcen tefeyyüz ederek
çâşnigîr-başı oldu. 974’de Kanûnî Sultân Süleyman’ın irtihâli üzerine kapıcıbaşı olarak taşra
çıktı.
982’de gurabâ-yı yesâr ağası olup 985’de tekâ’üd edilip Amasya’ya geldi. Geldiklan
nâhiyesinde kâ’in Ilıca üzerine âlî bir hamâm yaptırıp 987’de bu hamâmıyla Ilısu çiftliğini
evlâdına vakf etdi. Ba’dehû merhûm oldu.
Mahdûmu Feyzullâh Bey kendisinden evvel vefât etdiğinden bunun mahdûmu Abbâs Bey
bu vakfa mütevellî [106] oldu. Ba’dehû bunun mahdûmları Mahmûd, İsmâ’îl Ağalar vakfa
mütevellî olup Mahmûd Ağa’nın oğlu Hasan Ağa da mütevellî oldu. İsmâ’îl Ağazâde Ebûbekir
Ağa Amasyalı Ömer Paşa’nın kethüdâsı iken 1079’da vefât etdi.
Ba’dehû Hasan Ağazâde Ebûbekir Ağa 1111’de ve bunun birâderi Abdullah Ağa daha
sonra mütevellî oldu. Bunun mahdûmu Hâfız Ebûbekir Efendi, ba’dehû bunun mahdûmu Hâfız
Abdullatîf Efendi mütevellî oldu. Ba’dehû bunun mahdûmu Hâfız Ebûbekir Efendi ve 1224’de,
mahdûmu es-Seyyid Abdullatîf Efendi ve 1262’de bunun mahdûmu es-Seyyid Hâfız Mehmed
Efendi ve 1290’da bunun mahdûmu es-Seyyid Abdullah Efendi mütevellî oldu.
Fakat Ilıca mu’ahharan mecrâsını değişdirip mezkûr Geldiklan Hamâmının üst tarafından
nebe’ân ederek hamâm kuru yerde kalmış olduğundan harâb bir hâlde iken yine eski ihtişâmını
göstermektedir. El-yevm Ilıca, bir kuyu şeklinde olan yerden punlamakta ve etrâfında terâküm
eden sularda kesretle sülük bulunmaktadır. [107]
Rıdvân Ağa-Bâkî Paşazâde
Amasyalıdır. Mîr-i mîrân Kalender Çavuşzâde meşhûr Abdulbâkî Paşa’nın mahdûmudur.
1031’de sipâhî olup 1034’de dergâh-ı âlî çavuşlarından Ahmed Ağa’nın kerîmesi Emîne Hânım
ile te’ehhül etdi. Ba’dehû müteferrika olup Amasya beytü’l-mâl emîni oldu.
1044’de defterdâr kethüdâsı, 1048’de Zile ve 1052’de Tokat voyvodası ve Amasya
beytü’l-mâl emîni ve 1056’da Amasya kethüdâyeri, ba’dehû Türkmen Ağası ve ba’de’l-azl
1058’de sânîyen Amasya kethüdâyeri oldu. 1062’de sânîyen Türkmen Ağası olup Abaza Hasan
Ağa’ya rakîb oldu. Ba’dehû vefât etdi.
Amasya’da Kamerüddîn Mahallesinde câmii, mektebi, çeşmesi meşhûr olup ikâmet
etdiği bu mahalleyi hayrât-ı şerîfesiyle ihyâ ve i’mâr etmişdi. Çeşmesi önünde kâ’in
76
muhteşem köşkü, bâğçesi ve bâğı hayli zamân adını Amasya’da ibkâ etdi. Mahdûmu Ahmed
Ağa ve kerîmesi Fatma Hânım ve dâmâdı kethüdâ-yı sadr-ı âlî Sâlih Ağa bin Ahmed Ağa’dır.
[108]
Rıdvân Ağa-Rus
Amasyalı Hâce Ahmed Paşa’nın kölesi olup dâ’iresinde terbiyye etdi. 1056 senesi
muharreminde âzâd edib rebîülevvelinde a’yândan Hacı Efendizâde Sarı Mehmed Ağa’nın
kerîmesi Havvâ Hânım ile evlendirdi. Müte’âkiben sipâhî olup onuncu bölüğe kayd edildi.
76 Bu câmi’ ve mekteb ve çeşmesi Kamerüddîn Mahallesi ittisâlinde Sâbıkuddîn Mahallesinde olduğu kayden
sâbittir. Zünnûn-âbâd kazâsında Hamâm ayağı mezra’ası ve hamâmı bunun vakfıdır.
216
222