Page 436 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Sâlih Efendi-Şeyhzâde Hâfız
Amasya’da Hızır Paşa Medresesi müderrisi “Ekincik Şeyhi” [256] demekle meşhûr Hacı
İbrâhim Efendi’nin oğludur. Ulemâdan tahsîl-i ilim edib pederinden münîb ve Halvetî oldu.
Pederinin hayatında ders-i âm ve 1141’de vefâtında Hızır Paşa müderrisi ve câmii imâmı ve
kürsi şeyhi olduğu halde 1153 senesi evâilinde vefât etdi. Ulemâdan bir zât idi. Mahdûmu
Mustafa Efendi müderris ve imâm oldu.

Sâlih Ulvî Dede-Arab Şeyhi 138
Haleplidir. Konya’da Mevlânâ dergâhında sâkin olarak seccâde-nîşîn Abdülhâlim Dede
Efendi’den ta’lîm ve terbiye gördü. Amasya Mevlevîhâne meşâyihi arasında geçimsizliğe hitâm
vermek üzere Mevlevîhâne şeyhi Ebûbekir Dede’nin vefâtıyla Konya’dan şeyh olarak 1131’de
geldi.
Gerek ilmen ve gerek ahlâken yüksek olduğundan ulemâ ve a’yâna kendisini sevdirdi.
1143’de Mevlevîhâne vakfı tevliyet ve nezâreti de uhdesine tevcîh edildiğinden keşmekeşe
hitâm verdi. Tam yirmi yıl icrâ-yı meşîhat edib 1151 senesi zilhiccesinin onuncu günü dâr-ı
naîme irtihâl etdi. Âbid, zâhid, âlim, edîb, şâir, sûfî meşreb, halûk ve müteşerri’ bir zât idi.
Vakârıyla herkes yanında muhteremdi.(Kuddise sırruhû) [257]

Sâlih Bey-Kayalı Paşazâde Hacı
Amasyalıdır. Beylerbeyilerden Amasyalı Kaya Ali Paşazâde mahdûmudur. Pederinin
irtihâlinde birâderleri Süleyman ve Mehmed Beylerle metrûkât-ı cesîmesine vâris olarak nüfûz
ve servet sâhibi olmuşlardır.
Sâhib-i terceme bu nüfûz ve serveti güzel idâre ederek İran muhârebâtında devlete ve
millete yardımlar etdi. Bu sâyede Amasya’da birkaç defa baş a’yân mübâyaacı olarak temâyüz
etdi. Dergâh-ı âlî kapıcıbaşlarından olup 1178’de vefât etdi. Hânedân, kerîm idi. Mahdûmları
es-Seyyid el-Hâc Ömer, Süleyman beylerdir.

Sâlih Ağa-Mütfizâde
Esbak Amasya müftüsü Yahya Efendizâde Hüseyin Efendi’nin oğludur. Züamâdan olup
İrân muhârebâtında yararlığı görüldüğünden 1143’de Amasya alaybeyi vekili ve 1144’de
asâleten alaybeyi oldu. Senesi sonlarında İstanbul’a gitdi.
Bu esnâda kapıcılar kethüdâsı olan Lala Osmân Ağa’nın dâiresine girip 1147’de mumâ-
ileyhin fevtiyle Zanalızâde es-Seyyid el-Hâc Ahmed Ağa’ya intisâb etdi. Bunun [258] vezâret
ve sadâretinde ağalarından oldu. Ba’dehû kapıcıbaşı olarak eyâletlere me’mûriyetle gönderildi.
Bir aralık baş-bâkî kulu olup sadr-ı esbak Mustafa Bâhir Paşa’nın sadâretinde kapıcılar
kethüdâsı oldu.
Ancak Paşa’nın 1178’de azl ve i’dâmında nefyedilip 1180’de vefât etdiği zannolunur.
Erbâb-ı hizmetden idi. Birâderleri Hacı Mehmed Ağa ile Paşazâde İbrâhim Efendi’nin dâmâdı
ve İstanbul kadısı Yahya Efendi’dir. Sâlih Ağazâde Hacı Mehmed Ağa’dır.

Sâlih Efendi-Saatçizâde Hacı
Amasya a’yânından Hacı Hâfız Mehmed Efendi bin Hâfız Hasan Efendi mahdûmudur.
Biraz tahsîl-i ilim ve kitâbet edib tahsîlât-ı Belediye kâtibi, bir müddet cizye kâtibi oldu.
Ba’dehû 1194 yılından itibâren mükerreren şehir kethüdâsı, meclis-i hâciyân ve a’yân a’zâsı
olup 1212 sâlinden sonra vefât etdi. Bunun amcası Hacı Salih Efendi bin Hâfız Hasan Efendi
eşrâfdan olup 1166 cumâdelâhiresinde vefât etdi. Bunun torunu Hacı Halîm İbrâhim Efendi bin
Hâfız Mustafa Efendi bin Hâfız Hasan Efendi tercemesi yukarıda yazıldı. [259]

138 Aşağıda Ulvî Sâlih Dede’ye bak.

431
435