Page 438 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Sâlih Efendi-Çankırılı
Çankırı halkından Mehmed’in oğludur. Gençliğinde Amasya’ya gelip ulemâdan ve
hâssaten Şirvânî Hacı Mustafa Efendi’den tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm ve Aşağı Pîrler diye
meşhûr olan Abdurrahman Çelebi vakfına mütevvellî oldu. 1318’de vefât eden müftü
Semercizâde Muvakkit Mehmed Efendi’nin yerine müftü olmak üzere İstanbul’da dâmâdı
Amasyalı Mehmed Tâhir Efendi çalışırken vefât etdi. Ulemâdan idi. Evlâdı vardır.

Sâlih Mehmed Efendi-Kıymacızâde Hacı
Amasya ulemâsından ve Payaslı Hacı Mehmed Efendi telâmizesinden [263] Kıymacızâde
Hacı Hasan Efendi bin Mehmed’in mahdûmudur. Canikli Hacı Mehmed Efendi’den vesâir
ulemâdan ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm oldu. Pederinin irtihâlinde Feyziye Medresesi müderrisi
ve mahkeme a’zâsı olup, 1261’de vefât etdi. Âlim, kâmil, servet ve nüfûza mâlik, hânesi açık
idi. Receb Mahallesi erkânındandır.

Sâni’î Mehmed Efendi-Sun’ullahzâde
Amasya’da Şeyh Mehmed Ağa Dârülkurrâ’sı şeyhi Hâfız Sun’ullah Efendi’nin oğludur.
Müfessir Hızır, Uzun Müderris Mehmed Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve
müteaddid medreselerde müderris oldu.
Ancak ilm-i nücûmda mahâreti, ulûm-ı edebiyyede ihtisâsı olduğundan Sultân Bâyezîd
Câmii muvakkiti olarak iştihâr etdi. “Makâmât-ı Harîri” okutur, hey’et ve nücûma dâir kitâpları
tetkîk ederdi. Saatçı Mehmed Çelebi ehibbâsından idi. 1107’de vefât etdi. Âlim, şâir, nâdire-
dân ulûm-i garîbe’ye vâkıf, târih ve muhâzarâta âşinâ idi. Amasya’da ilm-i hey’et üstâdı
tanınırdı.

Sâbâyî Ahmed Çelebi-Yakası Yellizâde
Sadr-ı esbak Nasûh Paşa Ağalarından ve dergâh-ı âlî kapıcı [264] başılarından “Yakası
Yelli” demekle meşhûr Amasyalı Ali Ağa’nın oğludur. İlim ve edeb, hat ve kitâbet öğrendi.
İbtidâ sipâhi olup muhârebâta iştirâk etdi. Sonra Amasya sancağı cizyedârı, Sivas eyâleti cizye
kâtibi, Tokat voyvadası ve Amasya beytü’l-mâl emîni olup 1068 sâline doğru vefât etdi. Buna
Sabâyî Ahmed Ağa denirdi. Oğulları Ali, Mustafa ağalara “Kafası Tellioğulları” da dendi.
Kalem şâirleriyle yarışırdı. Saz şâiri, nekre-gû, hoş sohbet idi. Kurşunlu Mahallesi eşrâfındandı.

Suphi Mehmed Çelebi-Hekîmzâde
Amasya Dârüşşifâsı hekîmi İsa Çelebi bin Lutfullah Çelebi bin Şerefeddîn İsa bin
Alâeddîn Ali Çelebi bin hekîm-i meşhûr Hacı İlyâs Çelebi bin Şa’bân Sâbûnî mahdûmudur.
Tahsîl-i ilm ü edeb ederek müderris ve kadı oldu. Ecdâdı gibi ilm-i tıbda intisâbı var idi. 971’de
vefât etdi. Âlim, edîb, şâir idi.

Sabrî Mehmed Efendi-Sarı Ahmedzâde
Amasya eşrâfından el-Hâc Abdulbâki Efendi’nin oğludur. [265] Amasya ve İstanbul
ulemâsından okudu. Amasya’ya gelip ders-i âm ve müderris-i be-nâm oldu. 1121’de pederinin
irtihâlinden sonra İstanbul’a gidip bi’l-imtihân müderris ve mucîz ba’dehû elviye kadısı oldu.
1143 vak’asında Merzifonîzâde Ahmed Nedîm Efendi’nin refiklerinden olduğu
münâsebetle korkusundan kaçıp Amasya’ya geldi. Bir müddet münzevî olup sonra Trabzon
kadısı oldu. Ba’dehû mevlevîyetle Tokat kadısı olarak temâyüz edib 1158’de Amasya’da vefât
etdi. Âlim, edîb, şâir, târih ve muhâzarâta vâkıf olduğu Şehzâde Hâfız Ahmed Rüşdî Efendi’nin
“Tezkire Zeyli”nden anlaşıldı.

433
437